Februari 2016
3 februari: Het hele dorp doet mee
Elim is een Drents dorp met ongeveer 2400 inwoners. Scholen, sportverenigingen, welzijnsorganisaties en vrijwilligers in het dorp hebben hun krachten gebundeld om basisschoolleerlingen de kans te geven hun eigen talenten te ontdekken. Sport is daarbij een belangrijk middel. Maar kinderen kunnen ook kennismaken met andere bezigheden, zoals koken, schilderen, fotograferen, theater maken of knutselen. De kinderen kunnen overal snuffelen en worden uitgedaagd om ook andere activiteiten te proberen dan ze gewend zijn. De eigenaresse van een brocante in het dorp geeft kunstworkshops en de eigenaar van een automatiseringsbedrijf brengt IT-kennis in. Het hele dorp draagt een steentje bij en ieders expertise wordt ingezet. Zo kan elk kind ontdekken wat het leuk vindt en waar het goed in is.
Het initiatief heet Elim Energiek en neemt deel aan het Oranje Fonds programma Kracht van Sport. Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander ging 3 februari in Elim kijken en praatte met initiatiefnemers, vrijwilligers en kinderen. Onder hen locatiedirecteur Louise Brink van basisschool Vogelvlucht. “Om kinderen op te voeden heb je een heel dorp nodig, is een wijze uitspraak. Waarvoor is dat hele dorp belangrijk? Om kinderen te laten ervaren dat mensen heel veel uiteenlopende talenten hebben en dat het leuk is om die samen te kunnen ontwikkelen. Klein leert van groot, groot leert van klein en zo werken we samen aan een energiek Elim.”
9-11 februari: Uit de spiraal van armoede
In Pakistan hebben zeven van de acht volwassenen geen bankrekening. Vooral vrouwen moeten het vaak zonder toegang tot financiële diensten stellen. Bijna alles gaat met contant geld, met alle risico’s van dien. Snel geld overmaken, veilig sparen, een kleine lening krijgen voor een bedrijfje of een ziektekostenverzekering afsluiten, ligt voor de meesten buiten hun bereik. Dat maakt het voor miljoenen mensen moeilijk om uit de spiraal van armoede te komen.
De regering van Pakistan wil dat in 2020 de helft van de bevolking toegang heeft tot financiële diensten en heeft een nationale strategie opgesteld om dat te bereiken. Hare Majesteit Koningin Máxima bezocht het land van 9 tot 11 februari in haar functie van speciale pleitbezorger van de secretarisgeneraal van de Verenigde Naties voor inclusieve financiering voor ontwikkeling. Zij besprak met vertegenwoordigers van de overheid, banken en internationale organisaties hoe belemmeringen kunnen worden weggenomen zodat Pakistan zijn doelen kan halen. Onder anderen ontmoette zij president Mamnoon Hussain, minister-president Nawaz Sharif en minister van Financiën Ishaq Dar.
Koningin Máxima ging ook kijken bij initiatieven die mensen concreet op weg helpen met financiële diensten. Zo bezocht zij in Islamabad onder meer Kashf, een stichting die kleine leningen aanbiedt aan vrouwen om bijvoorbeeld een bedrijfje te beginnen. Kashf investeert ook intensief in financiële voorlichting, zodat vrouwen zo goed mogelijk gebruik kunnen maken van de financiële diensten die zij ter beschikking krijgen.
11 februari: Passend onderwijs
In 2014 hebben scholen de verantwoordelijkheid gekregen om alle leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben - bijvoorbeeld door dyslexie of gedragsproblemen - een goede onderwijsplek te bieden. Alle kinderen moeten terecht kunnen op een school die past bij hun kwaliteiten en mogelijkheden. Dit is het uitgangspunt van passend onderwijs. Kinderen gaan zoveel mogelijk naar een gewone school. Voor kinderen die intensieve begeleiding nodig hebben, is er het speciaal onderwijs.
De gedachte achter passend onderwijs is dat optimaal rekening wordt gehouden met de talenten en beperkingen van leerlingen. Maar hoe pakt dit in de praktijk uit voor leerlingen, docenten, schoolleiders en ouders? Om hierover van gedachten te wisselen met de direct betrokkenen, ging Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander op 11 februari op werkbezoek met staatssecretaris Sander Dekker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. In Oegstgeest bezochten zij de prof. dr. Leo Kannerschool, een school voor voortgezet speciaal onderwijs die zich vooral richt op leerlingen met autisme. Daarna gingen zij naar De Springplank in Leiden, een reguliere Christelijke basisschool met bovengemiddeld veel leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. Gespreksthema’s op beide scholen waren onder meer de participatie van ouders en de samenwerking met zorgverleners en jeugdhulpverleners.
Directeur Rich van den Berg van het samenwerkingsverband passend onderwijs in de regio Leiden ontving de Koning en de staatssecretaris. Zij tweette na afloop: “Prachtig bezoek over parels en knelpunten. Bevlogen leerkrachten, verraste kinderen.”
12 februari: Verleiding, boete en verlossing
In 2016 was het vijfhonderd jaar geleden dat Jheronimus Bosch overleed in ’s-Hertogenbosch, de stad waar hij zijn leven lang woonde en werkte. Het Noordbrabants Museum slaagde erin tientallen schilderijen en tekeningen uit Europese en Amerikaanse collecties naar de stad te halen voor een grote overzichtstentoonstelling: Jheronimus Bosch – Visioenen van een Genie. Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander opende de tentoonstelling op 12 februari.
In drie maanden tijd trok Jheronimus Bosch ruim 420.000 bezoekers uit meer dan tachtig landen. Zij konden genieten van onder meer De Hooiwagen uit het Prado, Het Narrenschip uit het Louvre en de vier Visioenen van het Hiernamaals uit Palazzo Grimani in Venetië. Directeur Charles de Mooij van Het Noordbrabants Museum: “Fantastisch om te zien dat Jheronimus Bosch, de meest intrigerende laatmiddeleeuwse kunstenaar van de Nederlanden, nog steeds door zo’n groot en wereldwijd publiek wordt bewonderd. Met deze expositie heeft Bosch definitief zijn plek ingenomen in de eregalerij van de Nederlandse kunstgeschiedenis, naast grootheden als Rembrandt, Van Gogh, Vermeer en Mondriaan.”
De werken van Bosch zijn bekend vanwege de duivelse figuren, monsters, engelen en heiligen. Bosch verbeeldde de thema’s van zijn tijd: verleiding, zonde, rekenschap, boete en verlossing. De manier waarop hij dat deed was destijds totaal nieuw: in een wonderlijke mengeling van realisme en fantasie schiep hij een intrigerend eigen universum.
16 februari: De Brabantse Wal
De Brabantse Wal in West-Brabant is een streek die trots is op zijn wielertraditie. Wielrenner Adrie van der Poel en wereldkampioene veldrijden Thalita de Jong zijn er geboren en jong talent krijgt er alle kansen. De streek kampt echter ook met problemen. Het sluiten van sigarettenfabriek Philip Morris in Bergen op Zoom, in 2014, kostte tweeduizend werknemers, ook bij toeleveranciers, hun baan.
Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander en Hare Majesteit Koningin Máxima brachten op 16 februari een streekbezoek aan de Brabantse Wal en maakten nader kennis met de regionale kracht en met de zorgen die er leven. Op het topsportvriendelijke ZuidWestHoek College in Ossendrecht praatten zij met leerlingen over hun sportieve vorming. Oud-leerling Sjoerd van Ginneken: “De top bereiken, dat doe je zelf door wedstrijden te rijden. Maar hier heb ik heel veel geleerd over de techniek.” In Bergen op Zoom ontmoetten de Koning en Koningin innovatieve ondernemers en ontwerpers die werken met ‘groene’, organische grondstoffen. Zij praatten er ook met ex-medewerkers van Philip Morris over hun inspanning om weer aan het werk te komen.
Speciale aandacht was er voor de samenwerking bij de bestrijding van criminaliteit in de regio. Commissaris van de Koning Wim van de Donk: “We hebben te maken met criminaliteit die een eerlijke economie en een samenleving waarin we elkaar kunnen vertrouwen, ondermijnt. Dat hebben we heel intensief met het Koningspaar besproken.”
17 februari: Uit de schulden
“We zagen dat steeds meer kerkelijke noodfondsen mensen met schulden moesten helpen. Dat is eigenlijk dweilen met de kraan open. Daarom wilden we eerder achter de voordeur komen en bij mensen op bezoek gaan om te vragen: hoe kunnen we U helpen voordat de schulden groter worden?” Zo schetst voorzitter Carla van der Vlist de ontstaansreden van SchuldHulpMaatje Nederland.
SchuldHulpMaatje werd in 2010 opgericht door de landelijke kerken. In vijf jaar tijd groeide de vereniging uit tot een organisatie met 1600 professioneel getrainde vrijwilligers in 80 plaatsen. Zij helpen mensen die in financiële problemen zijn geraakt of dreigen te raken met persoonlijke begeleiding. Bewust financieel gedrag en zelfredzaamheid zijn daarbij het doel.
Hare Majesteit Koningin Máxima was aanwezig bij de viering van het vijfjarig bestaan in Leiden, om de vrijwilligers een hart onder de riem te steken. “Uit onderzoek blijkt dat 1 euro investeren in schuldhulpverlening, 2 euro oplevert voor de samenleving. En dat zijn alleen de financiële voordelen. Maar denk aan een kind dat niet meer in armoede hoeft te leven. Dat je eindelijk een mooi verjaardagscadeau aan je kind kunt geven. Dat je er weer mooi uit kunt zien. Dat je het waard bent. Om al die redenen wil ik U enorm bedanken. U geeft mensen perspectief en nieuwe moed. U maakt het verschil!”
25 februari: Open zenuw
Op 25 februari was het 75 jaar geleden dat in Amsterdam en omringende plaatsen de Februaristaking uitbrak, als protest tegen razzia’s waarbij 427 Joodse jongens en mannen werden opgepakt. De Februaristaking wordt gezien als de enige brede burgerlijke protestactie in bezet Europa tegen de Jodenvervolging.
Samen met duizenden mensen herdacht Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander de Februaristaking op het Jonas Daniël Meijerplein in Amsterdam. Hij begeleidde de dochter van tramconducteur Johan IJisberg, die destijds aan de staking deelnam en in 1942 werd gefusilleerd, en staker Bertus van der Kuil bij het leggen van een krans. Bertus van der Kuil werkte in februari 1941 als leerling-timmerman bij de vliegtuigfabriek in Amsterdam-Noord. “Drie voorlieden riepen de collega’s op: we moeten eruit! We moeten staken! We gingen met zijn allen de poort uit. De dag daarna hingen overal in de stad grote affiches waarop stond dat iedereen die niet aan het werk ging en de boel saboteerde de doodstraf kon krijgen. Vanaf dat moment was ik me ervan bewust dat we ècht in de oorlog zaten.”
Burgemeester Eberhard van der Laan noemde de Februaristaking in zijn toespraak ‘een open zenuw in de stad’. “Van de 80.000 Joodse Amsterdammers werden er 60.000 vermoord. De Februaristaking mag Amsterdammers trots stemmen, maar enkel als het leed van de Joden in en na de oorlog nooit vergeten wordt.”
