Januari 2016
Nederlands EU-voorzitterschap
In de eerste helft van 2016 was Nederland voorzitter van de Raad van Ministers van de Europese Unie. Elk half jaar is een andere lidstaat aan de beurt om het voorzitterschap te bekleden. Voor ons land was het in 2016 de twaalfde keer. De voorzitter stelt de agenda op, leidt de vergaderingen en bemiddelt tussen de 28 EU-landen.
Nederland koos een karakteristieke plek als ‘hart’ van het voorzitterschap: het Scheepvaartmuseum in Amsterdam en het Marineterrein daarnaast. Hier ging op 7 januari het voorzitterschap officieel van start. Geheel in stijl kwamen de leden van de Europese Commissie per boot aan.
Zijne Majesteit de Koning en Hare Majesteit Koningin Máxima ontvingen de Europese Commissie en de leden van het kabinet diezelfde middag in het Koninklijk Paleis Amsterdam. Het bezoek van de Commissie werd afgesloten met een gezamenlijke ontmoeting met leden van de Eerste en Tweede Kamer.
Als voorzitter zette Nederland zich in voor een Europese Unie die zich concentreert op de hoofdzaken en die haar innovatiekracht vergroot om zo groei mogelijk te maken en banen te scheppen.
12 januari: Thuiszorg centraal bij Nieuwjaarsontvangst
Op 12 januari verwelkomden Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander en Hare Majesteit Koningin Máxima enkele honderden gasten in het Koninklijk Paleis Amsterdam voor de traditionele Nieuwjaarsontvangst. Onder hen ongeveer vijftig mensen die werken in de thuiszorg. Gemeenten hebben daarin een veel grotere rol gekregen. Zij moeten ervoor zorgen dat mensen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. Daarbij wordt eerst gekeken wat ouderen of mensen met een beperking zelf nog kunnen en wat familie, vrienden of buren kunnen doen.
In zijn toespraak ging de Koning hierop in. “Wij weten hoeveel verantwoordelijkheid er op Uw schouders als professionals in de thuiszorg rust. We weten ook wat er van mensen zelf wordt gevraagd. Een derde van de Nederlanders verleent mantelzorg. Zeshonderdduizend mensen doen dat heel intensief, meer dan acht uur per week. Samen doet U het uiterste om de meest kwetsbare mensen de zorg te geven die ze nodig hebben om zich echt ‘thuis’ te voelen.”
13 januari: Samen groeien
“Natuurlijk zijn er in Nederland geweldige voorbeelden te vinden van groeiende bedrijven. Maar in het algemeen is Nederland het land van de vele starters, niet het land van de vele snelle groeiers. Van de vele start-ups in ons land, weet slechts een minderheid echt door te breken.” Dat zei Hare Majesteit Koningin Máxima op 13 januari in de Van Nelle Fabriek Rotterdam, bij de start van het platform NLGroeit. NLGroeit ondersteunt ondernemers die elkaar willen helpen om te groeien. Die groei is niet alleen nodig voor onze toekomstige welvaart, maar ook om nieuwe banen te creëren.
Het groeitempo van het Nederlandse MKB ligt onder het Europees gemiddelde. NLGroeit laat beginnende ondernemers onder meer profiteren van de kennis van succesvolle collega’s. “Geweldig dat hier CEO’s van grotere bedrijven aanwezig zijn die hun praktijkervaring en hun Rolodex willen delen met collega-ondernemers die graag een volgende sprong willen maken”, zei de Koningin. “NLGroeit gaat ervoor zorgen dat U er als ondernemer niet alleen voor staat.”
Koningin Máxima was aanwezig als lid van het Nederlands Comité voor Ondernemerschap en Financiering.
19 januari: Asielhoofdstad van Nederland
Samen met staatssecretaris Klaas Dijkhoff van Veiligheid en Justitie bracht Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander op 19 januari een werkbezoek aan de opvanglocaties voor asielzoekers in Ter Apel, de ‘asielhoofdstad van Nederland’. Het complex bestaat sinds 1997. Er werken ongeveer 450 mensen. Zij werden medio 2015 geconfronteerd met een grote instroom van vluchtelingen terwijl de doorstroom in het proces stokte en er te weinig noodopvangplaatsen voor asielzoekers en woningen voor vergunninghouders beschikbaar waren. Om dat goed te managen moesten de medewerkers alles uit de kast halen.
De Koning liep samen met de staatssecretaris over het terrein en bezocht onder meer het Aanmeldcentrum, het Noodpaviljoen, de Centrale Ontvangstlocatie (waar de identificatie en registratie van asielzoekers plaatsvindt) en de nieuwe basisschool. Ook praatte hij met medewerkers van onder meer het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers, de Immigratie- en Naturalisatiedienst, de Dienst Terugkeer en Vertrek, VluchtelingenWerk en het Rode Kruis. Directeur Gijs de Vries van het Rode Kruis: “dit is een steun in de rug voor al die mensen die hun handen uit de mouwen steken om vluchtelingen op te vangen. De Koning was zich ervan bewust dat er van alles bedacht kan worden op de tekentafel, maar dat het werk uiteindelijk gedaan moet worden door de mensen in de praktijk. En die mensen doen dat geweldig, vond hij.”
21 januari: Zonnetjes met een lippenstift
Op 5 januari 1956 werd het allereerste NOS (toen nog NTS) Journaal uitgezonden op televisie. Het leek op het Polygoonjournaal in de bioscoop: geen nieuwslezer, maar filmbeelden met een commentaarstem. In het eerste Journaal kwam het Nederlands kampioenschap schaken tussen Max Euwe en Jan Hein Donner aan bod, evenals de voorbereidingen voor het Driekoningenfeest in Tilburg en de jaarlijkse stierenrennen in Pamplona. Een weerman was er ook. Hij tekende met een lippenstift zonnetjes, temperaturen en regenbuien op de kaart van Europa.
In 1956 stond in nog slechts 35.000 Nederlandse huiskamers een televisietoestel. Zestig jaar later heeft de tv grote concurrentie gekregen van internet. Mensen kiezen steeds meer zelf het moment waarop zij nieuws willen zien. Dankzij het internet kan nu ook iedereen zelf nieuws brengen. Wat betekent dat voor de rol van de journalistiek in Nederland? Aan die vraag wijdde de NOS op 21 januari de conferentie
Journalistiek on Demand. Zijne Majesteit Koning Willem–Alexander woonde het slotdebat bij.
Een van de aanwezigen was Bas Boorsma van IT-bedrijf Cisco. Hij ziet in de nieuwsvoorziening van de toekomst een belangrijke rol voor virtual reality. “Je ziet dat de brillen steeds betaalbaarder worden en daarmee bereikbaar voor de grote massa. Ik denk dat daar heel interessante dingen uit gaan voortkomen. Straks bekijk je het Achtuurjournaal via een virtual reality-bril en loop je rond in oorlogsgebied.”
25 januari: Pelgrimstocht van bezinning
Op 25 januari vierde het interreligieus netwerk In Vrijheid Verbonden in Utrecht zijn tienjarig bestaan in aanwezigheid van Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Beatrix. Het netwerk verbindt aanhangers van verschillende religies en levensbeschouwingen die zich samen uitspreken voor democratie, verdraagzaamheid en een respectvolle omgang tussen mensen met uiteenlopende overtuigingen. Hun inspiratiebron is het Verdrag van de Unie van Utrecht uit 1579, waarin staat dat alle burgers vrij zijn om hun eigen geloof te belijden. Voorafgaand aan de bijeenkomst werd in een aantal religieuze centra in de stad (waaronder de Domkerk, twee synagogen, een moskee, een hindoeschool en een boeddhistisch centrum) stilgestaan bij het thema vrede. Daarna liepen de deelnemers vanaf het Domplein gezamenlijk naar TivoliVredenburg: een pelgrimstocht van bezinning en dialoog.
Tijdens de slotbijeenkomst luisterde de Prinses samen met de andere aanwezigen naar godsdienstfilosoof Annewieke Vroom, die doceert aan de Vrije Universiteit. “Hoe meer wij het goede in de ander willen, hoe meer de ander het goede in ons wil. Zo houden wij elkaar op koers.”
27 januari: De creativiteit van de cinema
Honderden filmliefhebbers kwamen op 27 januari naar De Doelen om de 45ste editie van het International Film Festival Rotterdam feestelijk in te luiden. ‘Beyond Sleep’ van Boudewijn Koole was de openingsfilm. Hare Majesteit Koningin Máxima woonde de première bij en sprak na afloop met de regisseur en de cast van deze internationale coproductie naar het boek ‘Nooit Meer Slapen’ van W.F. Hermans.
IFFR wil filmmakers helpen een zo breed mogelijk publiek te bereiken. Festivaldirecteur Bero Beyer: “Tijdens het festival bruist Rotterdam van de energie en intensiteit. Er is een geloof in de alomvattende creativiteit van de cinema, omdat hier niet alleen de mensen voor, maar ook de mensen achter de camera komen; de makers, de producenten. Mij valt op dat er tijdens het festival altijd volle zalen zitten te genieten van onze kleine auteursfilms. Vrijwel iedereen die zo’n film hier ziet zegt dat-ie verrijkt uit de bioscoop is gekomen.”
IFFR is een van de grootste culturele evenementen van Nederland. In anderhalve week konden de ruim 300.000 bezoekers kiezen uit 477 films. Overkoepelend thema was ‘ID Check’: de voortdurende reflectie van mensen op zichzelf en hun omgang met anderen. Bero Beyer: “We zijn trots op deze prachtige editie, met zoveel fantastische filmmakers die inspirerende en confronterende films brachten. De koninklijke opening was er een om van te dromen.”
