Oktober
2 oktober: Het verdriet verwerken
Na het schietdrama in Rotterdam waarbij drie mensen omkwamen, spreekt de Koning in Delfshaven - in aanwezigheid van de burgemeester van Rotterdam, Ahmed Aboutaleb - met nabestaanden en buurtbewoners, en met artsen, studenten en medewerkers van het Erasmus MC.
Ook wordt er gesproken met medewerkers van de politie, van de brandweer en van geneeskundige hulpverleningsorganisaties over hun inzet. Bij dit gesprek zijn ook de mensen aanwezig die direct na het schietincident op het Heiman Dullaertplein eerste hulp hebben verleend.
3 oktober: Kennis van het verleden
Bekend wordt dat Koning Willem-Alexander, als bestuurder van de Stichting Archief van het Huis Oranje-Nassau, per 1 januari 2024 de openbaarheidstermijn van de particuliere archieven van het Koninklijk Huis tot 6 september 1948 verruimt. Daarmee wordt de gehele regeerperiode van Koningin Wilhelmina vanaf 1898 toegankelijk voor onderzoek. Koningin Juliana werd 75 jaar geleden, op 6 september 1948, ingehuldigd.
De Koning hecht grote waarde aan onafhankelijk onderzoek en het belang van kennis van het verleden, ook aangaande de rol en positie van het Huis Oranje-Nassau in de geschiedenis van Nederland. Hij besloot in 2014 al de openbaarheidstermijn van de particuliere archieven te verruimen van 1898 naar 1934, het jaar waarin Koningin Emma overleed. De particuliere archieven van het Huis Oranje-Nassau maken deel uit van de Koninklijke Verzamelingen en gaan terug tot de voorouders van Prins Willem van Oranje in de dertiende eeuw.
Onderzoekers kunnen op aanvraag toegang krijgen tot deze bronnen, die zich bevinden in het Koninklijk Huisarchief, onderdeel van de Koninklijke Verzamelingen. Dit archief werd op initiatief van Koningin Emma in 1898 gebouwd om het beheer van de particuliere collecties en archieven te professionaliseren.
3 oktober: Roze in Blauw
Roze in Blauw is het oudste politienetwerk dats 25 jaar geleden begonnen is als interne emancipatiebeweging. Tegenwoordig is het een netwerk om in contact te staan met de LHBTQI+ gemeenschap. Koningin Máxima bezoekt op Diversity Day het politienetwerk. Zij krijgt een aantal persoonlijke verhalen te horen van politiemedewerkers. Zij vertellen over hun ervaringen omtrent seksuele geaardheid of gender identiteit binnen de politie en daarbuiten. Vervolgens wordt gesproken met studenten van de Politieacademie over hoe zij de cultuur binnen de politie ervaren. Tot slot gaat Koningin Máxima aan de hand van verhalen uit de praktijk, zoals de Roze Kameraden van Feyenoord en anti-homogeweld in Eindhoven, in gesprek over de maatschappelijke impact van Roze in Blauw.
Het bezoek vindt plaats in het kader van Diversity Day, een initiatief van de SER Diversiteit in Bedrijf. De politie is een van de 206 organisaties die daaraan meedoen.
5 oktober: Kunstmatige intelligentie: zorg of zegen?
De toename van het gebruik van kunstmatige intelligentie brengt dilemma’s en ethische vragen met zich mee voor de hele samenleving. Binnen het Centre of Expertise Applied Artificial Intelligence werken onderwijs, onderzoek, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties in zeven labs nauw samen aan een verantwoorde toepassing ervan.
Koningin Máxima brengt een werkbezoek aan het centrum van de Hogeschool van Amsterdam. Het bezoek staat in het teken van het verantwoord gebruiken en toepassen van Artificial Intelligence (AI). Er zijn verschillende gesprekken over de kansen, impact en implicaties van AI.
Ook bezoekt Koningin Máxima een van de labs. Daar spreekt zij met onderzoekers en afgestudeerde studenten. Ook tonen zij verschillende installaties, zoals een ultra sensitieve koelkast voor het bewaren van medicijnen die zichzelf met behulp van AI kan repareren.
5 oktober: Koninklijke steun voor de schilderkunst
Drie jonge kunstenaars worden onderscheiden met de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst 2023. De prijs moedigt jonge, talentvolle schilders aan in hun werk als kunstenaar. Kunstenaars tot 35 jaar die in Nederland werkzaam zijn konden meedingen naar de prijs.
De Koning reikt de prijs uit in het Koninklijk Paleis Amsterdam. De winnaars van dit jaar zijn Bobbi Essers, Ricardo van Eyk en Thierry Oussou.
Na de uitreiking opent de Koning de tentoonstelling met werken van de winnaars en genomineerden. De tentoonstelling was van 7 oktober tot en met 5 november 2023 te bezoeken in het Koninklijk Paleis Amsterdam.
18-20 oktober: Staatsbezoek aan Zuid-Afrika
Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima brengen een staatsbezoek aan Zuid-Afrika. Het bezoek staat in het teken van de goede betrekkingen en een gelijkwaardig partnerschap tussen beide landen.
Zuid-Afrika is voor Nederland één van de belangrijkste partners op het Afrikaanse continent op economisch, politiek, cultureel, onderwijs en wetenschapsgebied. Vanuit het gedeelde verleden wordt op voet van gelijkwaardigheid vooruit gekeken naar een gezamenlijke toekomst. Belangrijke thema’s tijdens het bezoek zijn duurzame en inclusieve groei, culturele samenwerking, mensenrechten en rechtsgelijkheid en kennis- en wetenschapsuitwisseling.
Het Koninklijk Paar brengt onder meer een bezoek aan het Apartheid Museum, waarbij er aandacht is voor het apartheidsverleden. Tijdens het bezoek spreken Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima ook met rechters, activisten en kunstenaars over het belang van rechtsgelijkheid en toegang tot het recht, met bijzondere aandacht voor de bescherming van LHBTIQ+ en vrouwenrechten en het belang van internationale samenwerking op het gebied van inclusiviteit en rechtsbescherming.
Op donderdag bezoeken Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima het Freedom Park, ontworpen als een gedenkteken door voormalig president Thabo Mbeki voor alle Zuid-Afrikanen die alles gaven in de Zuid-Afrikaanse strijd voor vrijheid en menswaardigheid, waaronder de strijd tegen de apartheid en voor een vrij Zuid-Afrika.
Op de derde en laatste dag van het bezoek staat het Koninklijk Paar in het Slave Lodge museum stil bij het gedeelde verleden. Tijdens het bezoek luisteren en bekijken zij verschillende voorstellingen die de slavernijgeschiedenis tot leven brengen aan de hand van poëzie, muziek en dans. In Kaapstad bezoeken zij ook het Guga S’thebe Community Centre, waar zij met Zuid-Afrikaanse jongeren en maatschappelijke organisaties over hun ervaringen met en de bestrijding van gender gerelateerd geweld spreken.
23-25 oktober: Zaaien in Kenia
‘Hello Tractor’ is een digitaal platform dat Keniaanse boeren koppelt aan tractor eigenaren voor machinale bewerking van hun land en niet traditioneel met een os en ploeg. Dit helpt de opbrengst te verhogen, maakt boeren weerbaarder tegen de gevolgen van klimaatverandering en draagt bij aan financiële gezondheid en voedselzekerheid.
Koningin Máxima, speciale pleitbezorger van de VN secretaris-generaal voor inclusieve financiering voor ontwikkeling (UNSGSA), is drie dagen in Kenia voor digitale financiële diensten. Het land is hierin altijd een voorloper geweest. De boer meet met de ‘Hello Tractor’ app de omtrek van zijn akker en geeft de locatie door. Een boekingsagent kijkt op het platform naar beschikbare tractoren in de buurt, waarna de boer zelf met de tractor-eigenaar onderhandelt over de prijs.
Financiële gezondheid en voedselzekerheid zijn ook belangrijk voor verzekeraar Pula die samenwerkt met Agri-bedrijf Apollo. Met een lening van Apollo, waarin de verzekeringspremie is verwerkt, kunnen boeren beter zaaigoed en kunstmest kopen voor hogere opbrengsten. Als de oogst verloren gaat, keert Pula het geleende bedrag snel digitaal uit, zodat de boer kan werken aan een nieuwe oogst.
Koningin Máxima spreekt verder in Nairobi met president Ruto, ministers, financiële instellingen en ontwikkelingsorganisaties over hoe de digitale financiële diensten in Kenia nog meer mensen vooruit kunnen helpen. Nog altijd moeten 21% van de Kenianen het zonder officiële financiële diensten stellen.
25 oktober: Arbeidsmigranten in Nederland
Arbeidsmigranten zorgen in veel sectoren in Nederland dat de economie kan blijven draaien. Maar velen van hen verkeren in een kwetsbare positie. De overheid neemt verschillende maatregelen om de werk- en leefomstandigheden en de rechtspositie van arbeidsmigranten in Nederland te verbeteren. In West-Brabant zijn veel bedrijven afhankelijk van arbeidsmigranten. De regio heeft daarom in 2021 als eerste Nederlandse regio een afsprakenkader voor arbeidsmigranten ondertekend om hun positie te verbeteren, problemen aan te pakken en het draagvlak te vergroten.
De Koning en minister Karien van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid bezoeken vandaag Moerdijk. Eerst krijgen zij een rondleiding bij DSV, een bedrijf voor transport- en logistieke dienstverlening met veel arbeidsmigranten in dienst. Hier spreken Koning Willem-Alexander en minister Van Gennip met arbeidsmigranten over hun werkzaamheden, de werkomstandigheden en hun ervaringen in Nederland. Daarna is er een gesprek over het beleid van DSV om het welzijn van arbeidsmigranten te verbeteren. Vervolgens ontmoeten de Koning en de minister in het centrum van Moerdijk wethouder Danny Dingemans en verschillende betrokken organisaties, vrijwilligers en arbeidsmigranten en gaan zij in gesprek over de positie van arbeidsmigranten in de gemeente.