Themabijlage: tien jaar Koningschap
Tien jaar in beeld
Circa vierentwintigduizend ondertekende wetten, algemene maatregelen van bestuur en Koninklijke besluiten. Ruim driehonderdzestig ontvangsten van ambassadeurs die hun geloofsbrieven aanbieden. Meer dan driehonderdveertig beëdigingen. Zesentwintig uitgaande en acht inkomende staatsbezoeken. Tien Troonredes. Tien Kersttoespraken. En circa twaalfhonderd verschillende bezoeken, ontvangsten en andere activiteiten.
Tien jaar Koningschap is echter niet alleen in getallen te vangen. Deze themabijlage geeft een beeld van het tienjarig Koningschap van Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander. Per jaar zijn twee pregnante momenten gekozen, die illustratief zijn voor deze periode.
2013: ‘Het Koningschap is niet statisch’
Op 30 april 2013 legde Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander in de Nieuwe Kerk in Amsterdam de eed af ten overstaan van de Staten-Generaal en delegaties van de Staten uit het Caribische deel van het Koninkrijk. Het was de zevende keer dat een dergelijke inhuldigingsplechtigheid plaatsvond sinds de inhuldiging van Koning Willem I als soeverein vorst op 30 maart 1814.
In zijn inhuldigingstoespraak gaf de Koning zijn visie op het Koningschap: “Iedere Koning geeft een eigen invulling aan het ambt. Hij is een andere persoon, in een andere tijd. Het Koningschap is niet statisch. Binnen onze staatsrechtelijke regels heeft het zich steeds kunnen aanpassen aan veranderende omstandigheden. Die ruimte hebben ministers en Staten-Generaal de Koning ook geboden. Tegelijkertijd is het Koningschap een symbool van continuïteit en gezamenlijkheid. Het is een directe verbinding met ons staatkundig verleden, het tapijt van onze geschiedenis waaraan ook wij vandaag gemeenschappelijk verder weven. In de geschiedenis vinden we de verankering van de waarden die we delen. Eén van die waarden betreft de dienende rol van de Koning. De Koning bekleedt zijn ambt ten dienste van de gemeenschap.”
2013: Van Martinikerkhof tot Palm-Eagle Beach
In de maanden na de inhuldiging maakten de Koning en Koningin een tour langs alle provincies van Nederland en alle eilanden in het Caribische deel van het Koninkrijk. Als Koning en Koningin van alle Nederlanders wilden zij graag kennismaken met zoveel mogelijk mensen en recht doen aan de diversiteit en de verbindingen binnen het Koninkrijk. De reeks kennismakingsbezoeken startte op 28 mei 2013 in Groningen en Drenthe. Daarna volgenden Gelderland en Utrecht (30 mei), Limburg en Noord-Brabant (12 juni), Fryslân en Noord-Holland (14 juni), Flevoland en Overijssel (19 juni) , Zeeland en Zuid-Holland (21 juni), Sint Maarten (13 november), Saba (14 november), Sint Eustatius (15 november), Bonaire (16 november), Curaçao (18 en 19 november) en Aruba (20 en 21 november).
De tour die op 28 mei begon op het Martinikerkhof in Groningen met een stadswandeling door het centrum, eindigde bijna een half jaar later in Palm-Eagle Beach op Aruba met het startschot van het programma ‘Kansen voor Jongeren Cariben’ van het Oranje Fonds.
2014: Wereldleiders in de Oranjezaal
President Barack Obama van de Verenigde Staten, bondskanselier Angela Merkel van Duitsland, president Xi Jinping van China, minister-president Shinzo Abe van Japan, Koning Abdullah van Jordanië, minister-president Arseni Jatsenjoek van Oekraïne en minister-president Mark Rutte van Nederland. Zij en ruim vijftig andere wereldleiders waren op 24 maart 2014 te gast op Paleis Huis ten Bosch, waar de Koning en Koningin hun een diner aanboden in de Oranjezaal. De hoge gasten waren in Nederland voor de Nuclear Security Summit. Zij maakten samen afspraken over de vermindering van gevaarlijk nucleair materiaal in de wereld en over maatregelen om te voorkomen dat terroristen dit materiaal in handen krijgen. Het was de grootste internationale top ooit in ons land gehouden.
In zijn tafelrede verwees de Koning naar de geschiedenis van Huis ten Bosch, waar in 1899 de eerste Haagse Vredesconferentie plaatsvond. Koningin Wilhelmina was gastvrouw en de Russische tsaar Nicolaas II was initiatiefnemer.
De Russische president Poetin was er in 2014 niet bij. Rusland had vlak voor de top met geweld de Krim geannexeerd, een deel van Oekraïne. De Verenigde Naties veroordeelden deze annexatie en noemden het referendum dat aan de annexatie voorafging ongeldig.
2014: Dit snijdt ons door de ziel
Op 17 juli 2014 werd vlucht MH17 van Malaysia Airlines ongeveer drie uur na het vertrek vanaf Schiphol neergehaald boven Oost-Oekraïne. Daarbij kwamen alle 298 inzittenden om het leven. Onder hen waren 196 Nederlanders. Bij de families en vrienden van de slachtoffers bracht dit onvoorstelbaar veel pijn en verdriet teweeg. De hele samenleving was geschokt door deze gebeurtenis.
23 juli was een dag van nationale rouw. Op die dag werden de eerste slachtoffers vanuit het Oekraïense Charkov gerepatrieerd naar Nederland. De Koning en Koningin waren aanwezig op de vliegbasis Eindhoven, samen met ruim 1.200 nabestaanden. Om 16.00 uur kwamen veertig kisten met stoffelijke overschotten aan.
Twee dagen eerder waren de Koning en Koningin in Nieuwegein bij een bijeenkomst van nabestaanden. Na afloop daarvan zei de Koning: “Wij zijn diep geraakt door de schrijnende, persoonlijke verhalen van mensen die dierbaren hebben verloren. Mensen wier leven in scherven ligt. Hun verdriet, hun wanhoop en hun onmacht snijden ons door de ziel. Wij begrijpen hun frustratie en hun gekwetstheid. En we delen hun innige wens dat er klaarheid komt over de oorzaak van deze ramp.”
Uit onderzoek bleek dat het vliegtuig was neergehaald door een BUK-raket. In 2018 stelden Nederland en Australië Rusland aansprakelijk voor zijn aandeel in het neerhalen van het vliegtuig. De rechtbank Den Haag veroordeelde op 17 november 2022 drie verdachten tot een levenslange gevangenisstraf.
2015: Koningsdag nieuwe stijl
Een nieuwe invulling van Koningsdag werd voor het eerst zichtbaar in Dordrecht op 27 april 2015. De Koning had al een tip van de sluier opgelicht tijdens zijn bezoek aan het jaarcongres van de Koninklijke Bond van Oranjeverenigingen in Dordrecht, in oktober 2014. Als ideaal schetste hij een feest dat door mensen werkelijk kan worden meebeleefd en dat in het teken staat van ontmoeting en verbinding. Voortaan zou één gemeente met een centrumfunctie voor de streek centraal staan. “En we zouden wensen dat het feest aan een stad en streek de optimale gelegenheid geeft iets van zichzelf te laten zien. Een manifestatie van het markante en mooie dat een stad en streek kenmerkt.”
Dordrecht zette de toon voor de Koningsdagen erna met een maritieme optocht van schepen uit de regio, een miniconcert in de Grote Kerk, een presentatie van streekproducten op het Scheffersplein, een knipoog naar de eerste Vrije Statenvergadering in 1572 in het Hof van Holland, een vaartocht door de binnenhavens en een slotfeest met muziek en dans op het Statenplein.
2015: Waar je je thuis voelt
Wat maakt dat je je thuis voelt in je wijk, dorp of stad? Hoe is het om met mensen samen te leven die een heel andere achtergrond hebben dan jij? Welke problemen zie je in je eigen buurt? En wat kun je er samen aan doen om die problemen op te lossen en je buurt leuk en gezellig te houden? Die vragen stonden centraal in een reeks werkbezoeken die de Koning vanaf 2015 bracht. De Rotterdamse wijk Hillesluis in het stadsdeel Feijenoord had de primeur op 25 juni 2015. De Koning ging kijken bij taekwondoschool Abdel Kwan, praatte met bewoners rond het Varkenoordse Park en ging langs bij de winkeliers van Winkelboulevard-Zuid.
Tussen 2015 en 2022 legde de Koning veertien ‘thuisgevoelbezoeken’ af. De reeks bezoeken bracht hem onder andere in de Utrechtse wijken Lunetten en Hoograven, in De Bennekel in Eindhoven, in Almere, in de Amsterdamse Jordaan en in woonwagenkamp Beukbergen in Zeist.
2016: Vrije Markt
Op 22 maart 2016 vonden op Brussels Airport en in de Brusselse metro zelfmoordaanslagen plaats waarbij vijfendertig mensen om het leven kwamen en meer dan driehonderd mensen gewond raakten. De daders waren gelieerd aan de terreurgroep IS. Wereldwijd kwamen er geschokte reacties en ook in Nederland leefde men intens mee met de slachtoffers en veroordeelden mensen het geweld.
De dag na de aanslagen, op 23 maart, ging de Koning naar de Haagse Markt op de grens van de Schilderswijk en Transvaal om samen met bewoners, ondernemers, vrijwilligers en bezoekers het belang te onderstrepen van een vrije en open samenleving waaraan iedereen deel kan nemen en waarin iedereen zich veilig kan voelen. “We moeten onze rug recht houden”, aldus de Koning.
2016: Zeventig jaar strijd voor acceptatie
Het blijft nodig: de strijd voor maatschappelijke acceptatie van ieders seksuele oriëntatie. Het COC voert deze strijd om jezelf te mogen zijn al sinds 1946. De organisatie zet zich in voor gelijke rechten, emancipatie en sociale acceptatie van lesbiennes, homoseksuele mannen, biseksuelen, en trans- en intersekse personen. De Koning greep het zeventigjarig bestaan van het COC aan om op 22 november 2016 een bezoek te brengen aan het kantoor van het COC in Amsterdam. Hij ontmoette voorvechters van het eerste uur, zoals de 84-jarige Gerda Tolk, die zich nog steeds inzette voor voorlichting op scholen. Ook sprak hij met jongeren over de Gay-Straight Alliances. Dit zijn groepen scholieren die vinden dat iedereen op hun school de vrijheid heeft om zichzelf te kunnen zijn, zonder zich te hoeven schamen of verantwoorden. De Koning vertelde via zijn dochters al goed ingevoerd te zijn in deze initiatieven. COC-voorzitter Tanja Ineke noemde het bezoek na afloop ‘historisch’.
Het COC kwam voort uit een leeskring rond een tijdschrift voor homoseksuele mannen dat in de Tweede Wereldoorlog ondergronds verscheen. Oorspronkelijk heette de organisatie ‘Shakespeareclub’.
2017: Een verbindende afterparty
“Als u van plan was uw verjaardag niet groots te vieren, is dat mislukt”, zei de Koning op 28 april 2017 tegen honderdvijftig Nederlanders die net als hij jarig zijn op 27 april. “En anders moet u dit maar zien als de afterparty.”
De Koning nodigde ter gelegenheid van zijn vijftigste verjaardag honderdvijftig mensen uit voor een feestelijk diner in het Koninklijk Paleis Amsterdam. Allemaal bereikten zij op 27 april een kroonjaar. De gasten kwamen uit alle delen van het Koninkrijk der Nederlanden en varieerden in leeftijd van twintig tot honderd jaar.
Het werd een bijzondere avond vol onverwachte ontmoetingen. De gasten verschilden niet alleen in leeftijd, maar ook in achtergrond en in bezigheden. Het komt niet zo vaak voor dat een huisarts, een caféhouder, een kapster, een kraanmachinist, een boer, een bioloog, een student, een gepensioneerde grondwerker, een webdesigner en een belastingadviseur met elkaar een gezellige avond doorbrengen. In het Koninklijk Paleis Amsterdam gebeurde het, op 28 april 2017.
2017: Irma raast over de Bovenwindse Eilanden
Het Caribisch gebied wordt regelmatig geraakt door natuurgeweld, maar sommige orkanen hebben een verwoestender uitwerking dan andere. Bij de inwoners van Sint Maarten, Sint Eustatius en Saba staat orkaan Irma in het geheugen gegrift. Begin september 2017 raasde Irma over de Bovenwindse Eilanden, met desastreuze gevolgen. Vooral op Sint Maarten was de ontreddering groot. Mensen raakten hun huis of bedrijf kwijt en kwamen zonder elektriciteit en water te zitten. Vanuit Curaçao werd zo snel als mogelijk de hulpverlening op gang gebracht, met ondersteuning van marine, luchtmacht, landmacht en marechaussee. De Koning reisde op 10 september naar de Cariben om bewoners en hulpverleners een hart onder de riem te steken. Hij ging eerst naar Curaçao en in de dagen daarna naar Sint Maarten, Saba en Sint Eustatius. Een kleine drie maanden later bezocht hij de Bovenwindse Eilanden nogmaals, samen met de Koningin. Zij wilden weten hoe het de bewoners sinds orkaan Irma was vergaan.
2018: Sportcultuur
Nederland heeft als topsportland een geheide reputatie opgebouwd. Bijzonder is de diversiteit aan sporten waarin Nederlanders op topniveau deelnemen: volleybal, hockey, roeien, zwemmen, paardensport, atletiek, wielrennen, autosport, voetbal en nog veel meer. De brede aandacht voor bewegen en sportbeoefening door jongeren heeft een goede basis gelegd onder de Nederlandse sportcultuur. Tegelijkertijd krijgen talenten de kans om zich te ontwikkelen en hun prestaties te verhogen.
Een tak van sport waarin Nederland van oudsher uitblinkt, is schaatsen. Dit wordt onder andere zichtbaar op de Olympische Winterspelen. Sinds 1998 behoort Nederland steevast tot de tien succesvolste landen tijdens de Winterspelen. In februari 2018 behaalden Nederlandse sporters acht gouden, zes zilveren en zes bronzen medailles in het Zuid-Koreaanse Pyeongchang. Dat was goed voor een vijfde positie in de medaillespiegel. Kjeld Nuis veroverde twee gouden plakken, op de 1000 en 1500 meter.
De Koning was van 9 tot 13 februari 2018 samen met de Koningin in Pyeongchang om de Nederlandse sporters aan te moedigen.
2018: Queen Elizabeth II
In de jaren 2013 tot en met 2022 legden de Koning en Koningin vijfentwintig staatsbezoeken af, waaronder vijf in Azië (Japan, Zuid-Korea, China, India en Indonesië), twee in Oceanië (Australië en Nieuw-Zeeland) en één op het Amerikaanse continent (Canada). Daarnaast waren er zeven inkomende staatsbezoeken. Een staatsbezoek is vanuit protocollair perspectief het hoogste bezoek dat tussen twee landen kan plaatsvinden en heeft als doel de goede onderlinge relatie te bevestigen en verdiepen. Een staatsbezoek kent een aantal traditionele onderdelen. Zo is er de officiële aankomst en een militair welkomstceremonieel. Gebruikelijke programmaonderdelen zijn verder een kranslegging bij een monument voor de gevallenen, een staatsbanket met toespraken, een ontmoeting met een deel van de Nederlandse gemeenschap en vaak een zogenoemde contraprestatie, waarbij de Koning als dank voor de geboden gastvrijheid een cultureel programma aanbiedt.
Een memorabel staatsbezoek brachten de Koning en Koningin op 23 en 24 oktober 2018 aan Hare Majesteit Koningin Elizabeth II. Zij waren de derde Oranje-generatie die tijdens haar lange regeerperiode een staatsbezoek aan haar brachten, na Koningin Juliana en Prins Bernhard in 1972 en Koningin Beatrix en Prins Claus in 1982.
Koningin Elizabeth overleed op 8 september 2022. De Koning en Koningin en Prinses Beatrix woonden op 19 september de uitvaartplechtigheden bij in Londen en Windsor.
2019: Grondwerk voor NLdoet
Het was in 2002 een huwelijkscadeau van alle Nederlanders aan Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima: het Oranje Fonds. Het fonds zet zich in voor een maatschappij waarin iedereen mee kan doen en niemand er alleen voor staat. Daarom ondersteunt het Oranje Fonds initiatiefnemers en organisaties die mensen met elkaar verbinden. Als beschermpaar hebben de Koning en Koningin sinds 2002 meer dan tweehonderd bezoeken gebracht aan organisaties die door het Oranje fonds worden gesteund. Een feestelijk moment ieder jaar is de uitreiking van de Appeltjes van Oranje op Paleis Noordeinde aan drie bijzondere initiatieven. En eens per jaar steken de Koning en Koningin, evenals andere leden van de Koninklijke Familie, de handen uit de mouwen tijdens NLdoet, de grootste vrijwilligersactie van Nederland, gesteund door het Oranje Fonds.
Op 15 maart 2019 was het de vijftiende keer dat NLdoet werd georganiseerd. De Koning ging naar Kinderboerderij De Veenweide in Soest, waar hij samen met andere vrijwilligers als grondwerker werd ingezet bij de aanleg van een nieuwe sprookjestuin. “Gelukkig was er afkoelende regen”, zei hij na afloop.
2019: In de cockpit
Koning Willem-Alexander was als kroonprins militair in de rang van commandeur bij de marine, met overeenkomstige opperofficiersrang bij de andere krijgsmachtdelen. Als staatshoofd deed hij afstand van zijn actieve militaire status. Zijn band met de Nederlandse krijgsmacht bleef echter hecht: als Koning blijft hij zijn verbondenheid met en waardering voor de krijgsmacht uitdragen, in woord en daad.
Die verbondenheid komt tot uiting op plechtige momenten, zoals de uitreiking van een Militaire Willems-Orde of van vaandelopschriften aan eenheden van de krijgsmacht. Maar ook in tal van werkbezoeken en in deelname aan oefeningen in binnen- en buitenland.
Op 6 november 2019 liet de Koning zich op vliegbasis Leeuwarden informeren over de introductie van de F-35, het jachtvliegtuig dat de F-16 vervangt. Nederland is nauw bij de ontwikkeling en het onderhoud van de F-35 betrokken.
2020: De impact van corona
Op 27 februari 2020 werd een inwoner van Loon op Zand opgenomen in het Elisabeth-Tweesteden Ziekenhuis in Tilburg. Het was de eerste patiënt in Nederland van wie werd bevestigd dat hij was besmet met het nieuwe coronavirus COVID-19. Het virus verspreidde zich snel en maakte in Nederland in drie jaar tijd 23.000 dodelijke slachtoffers (check stand feb. 2023). Het aantal mensen dat ernstig ziek werd, was een veelvoud daarvan. Veel patiënten blijven heel lang klachten houden.
De impact van de coronapandemie op de samenleving was immens. Mensen die in de zorg werken, kwamen onder zeer hoge druk te staan. Ook bedrijven, scholen, culturele instellingen, sportclubs en overheidsorganisaties werden geconfronteerd met grote uitdagingen. Door lockdowns en andere coronabeperkende maatregelen werd het openbare leven aan banden gelegd. Bij veel mensen – van alle leeftijden – leidde dit tot gevoelens van eenzaamheid en mentale problemen.
De Koning hield op 20 maart een tv-toespraak waarin hij deze emoties benoemde en mensen een hart onder de riem stak. Samen met de Koningin ontwikkelde hij een compleet nieuw werkprogramma binnen de ruimte die de coronamaatregelen nog boden. Ze legden zo’n honderd coronagerelateerde bezoeken af, fysiek of digitaal. Zo was de Koning op 25 november bij de corona-afdeling van zorgorganisatie Thebe en revalidatiekliniek De MARQ in Breda.
2020: Op een lege Dam
De Nationale Herdenking op 4 mei 2020 had door de uitbraak van het coronavirus een andere vorm dan gebruikelijk. Op een vrijwel lege Dam hield de Koning een toespraak. “In deze uitzonderlijke maanden hebben wij allemaal een deel van onze vrijheid op moeten geven”, zei hij. “Sinds de oorlog heeft ons land iets dergelijks niet gekend. Nu maken we zelf een keuze, in het belang van leven en gezondheid. Toen wérd de keuze voor ons gemaakt. Door een bezetter met een ideologie zonder genade die miljoenen mensen de dood in joeg.”
Aan de hand van het levensverhaal van Jules Schelvis, die Sobibor overleefde, schetste hij de verschrikkingen van de Jodenververvolging en de onmacht van omstanders om daar iets tegen te doen. “Medemensen, medeburgers in nood, voelden zich in de steek gelaten, onvoldoende gehoord, onvoldoende gesteund, al was het maar met woorden. Ook vanuit Londen, ook door mijn overgrootmoeder, toch standvastig en fel in haar verzet. Het is iets dat me niet loslaat. Oorlog werkt generaties lang door. Nu, 75 jaar na onze bevrijding, zit de oorlog nog steeds in ons. Het minste wat we kunnen doen is: niet wegkijken. Niet goedpraten. Niet uitwissen. Niet apart zetten. Niet ‘normaal’ maken wat niet normaal is. En: onze vrije, democratische rechtsstaat koesteren en verdedigen. Want alleen die biedt bescherming tegen willekeur en waanzin.”
2021: We kunnen weer!
Op 23 april 2021 was het feest bij Kindcentrum Vlinderslag in Amersfoort en bij ruim 6.300 andere scholen in Nederland en de Cariben. Na een jaar van lockdowns, afgelaste evenementen, thuisonderwijs en binnenzitten achter de iPad, kon de vrolijke traditie van de Koningsspelen worden hervat. De Koningsspelen werden voor het eerst gehouden in 2013, vlak voor de inhuldiging van de Koning. De Krajicek Foundation en de Johan Cruyff Foundation willen hiermee basisschoolleerlingen een leuke dag vol sport, spel en beweging bieden. De Koning en Koningin zijn vrijwel altijd van de partij en verzorgen - samen met de leerlingen van een school ergens in Nederland - de aftrap.
De Koning was blij dat de Koningsspelen weer mogelijk waren: “Kinderen hebben lang thuisgezeten, konden er niet op uit met vriendjes, konden niet naar verjaardagsfeestjes. En nu kunnen ze eindelijk weer iets dóen.”
2021: ‘Met trots begeleiden wij onze dochter’
Op 8 december 2021 leidde de Koning zijn oudste dochter en toekomstig opvolger Prinses Amalia binnen in de Raad van State. Ook de Koningin was erbij. Het was een bijzonder moment, een dag na de 18de verjaardag van de Prinses. “Met trots begeleiden wij onze dochter bij haar intrede in deze Raad, die zo’n belangrijke functie vervult in onze democratische rechtsstaat”, zei de Koning. “Ik kan me goed herinneren dat mijn ouders mij introduceerden, in 1985. De eerste jaren kon ik, door mijn diensttijd bij de marine en mijn studie, de beraadslagingen niet heel vaak bijwonen. Maar daarna veranderde dat. Ik heb warme herinneringen aan de vele woensdagen die ik hier aan de Kneuterdijk en aan het Binnenhof heb doorgebracht. De verbinding met de Raad heeft niet alleen mijn kennis verdiept en mijn horizon verbreed, ze heeft me ook in contact gebracht met vele wijze en inspirerende mensen. De vruchten pluk ik tot op de dag van vandaag.”
De Koning is volgens de Grondwet voorzitter van de Raad van State. Die rol is ceremonieel; de dagelijkse leiding ligt bij de vicepresident, mr. Thom de Graaf. De Koningin en de Prinses van Oranje hebben zitting in de Raad van State en in de Afdeling advisering. Zij kunnen deelnemen aan vergaderingen van de Afdeling advisering, maar hebben geen stemrecht.
2022: Op de vlucht
Op 24 februari 2022 begon Rusland een aanvalsoorlog tegen buurland Oekraïne. Het brute geweld veroorzaakte grote verwoestingen. Tallozen vonden de dood of raakten gewond. Miljoenen mensen sloegen noodgedwongen op de vlucht. De meesten werden opgevangen in eigen land, of in de buurlanden van Oekraïne. Naar Nederland vluchtten ruim 90.000 Oekraïners. Zij werden opgevangen door gemeenten en door particulieren. De eerste groepjes Oekraïners arriveerden begin maart. Op 10 maart brachten de Koning en Koningin een bezoek aan de in allerijl ingerichte opvang in legerplaats Harskamp, in Ede.
Naast Oekraïners, zoeken ook mensen uit andere landen die te maken hebben met geweld en onderdrukking, een veilig heenkomen in Nederland. In de loop van 2022 liep de druk op de beschikbare opvangcapaciteit steeds hoger op. Dit werd vooral zichtbaar in het aanmeldcentrum voor asielzoekers in Ter Apel, waar mensen bij gebrek aan ruimte zelfs buiten moesten slapen. De Koning ging op 31 augustus naar Ter Apel om zijn betrokkenheid te tonen bij iedereen die met deze moeilijke situatie te maken had en zich inzette om deze te verbeteren: de asielzoekers, maar zeker ook de medewerkers van COA, IND en Politie, de hulpverleners van VluchtelingenWerk en Rode Kruis, de gemeentelijke bestuurders en de lokale ondernemers. Staatssecretaris Eric van der Burg van Justitie en Veiligheid begeleidde de Koning bij zijn bezoek.
2022: De tiende Troonrede
Op Prinsjesdag spreekt de Koning in zijn functie als staatshoofd de Troonrede uit. In de Troonrede maakt de regering haar plannen voor het komende jaar bekend. Het uitspreken van de Troonrede is in de Grondwet bepaald.
Op 20 september 2022 was het de tiende keer dat de Koning de Troonrede uitsprak. Op een bijzondere locatie: de Koninklijke Schouwburg. Het Binnenhof is een aantal jaren niet toegankelijk vanwege een grote renovatie.
De Koning haalde de woorden van zijn grootmoeder Koningin Juliana aan, bij haar inhuldiging in 1948: “Wij bevinden ons op dit ogenblik van de wereldgeschiedenis in een toestand, waarin alles aankomt op onze houding tegen de dreiging van nieuwe onheilen. Nederland moet niet alleen drijvende blijven op de wilde golven van het wereldgebeuren. Het moet zelf zijn koers bepalen, en bovendien trachten met de andere volken samen de koers uit te zetten van de ganse wereldvloot.”
Dit historisch perspectief kon volgens de Troonrede van nut zijn voor onze tijd: “In die onzekere jaren hebben onze ouders en grootouders gezamenlijkheid en veerkracht getoond. Van ons wordt nu, onder heel andere omstandigheden, hetzelfde gevraagd.”
