Toespraak van Koning Willem-Alexander bij het staatsbanket ter gelegenheid van het staatsbezoek aan België
Sire,
Wat een groot plezier om te gast te zijn bij u en Koningin Mathilde. Dank u wel voor de hartverwarmende woorden die u zojuist sprak.
Quel bonheur d’être de retour à Bruxelles!
Het doet mijn vrouw en mij goed om u beiden in uitstekende conditie te zien.
Na uw wingsurf-avontuur in april heeft u uw bewegelijkheid gelukkig weer helemaal terug. Een voorbeeld van vorstelijke veerkracht.
Voor ons beiden is dit een jubileumjaar. Tien jaar Koningschap: dat is natuurlijk nog helemaal niet lang. Maar het is toch lang genoeg om te beseffen hoe onvoorspelbaar de wereld is.
Wie had in 2013 kunnen vermoeden dat een pandemie onze samenleving langdurig lam zou leggen? En dat de oorlog zou terugkeren in Europa?
Te midden van al die woelingen is het essentieel dat we onze vrienden koesteren. Want zij geven ons houvast en kracht. Ze vullen ons aan op die punten waar we wat extra steun broodnodig hebben. Vriendschap verstérkt.
Voor Nederland is de vriendschap met België een anker in een wereld vol onzekerheden. En u beiden levert daaraan een heel belangrijke, persoonlijke bijdrage. Dank u wel!
Vorige maand opende ik in Utrecht een tentoonstelling getiteld ‘Ode aan Antwerpen’, met werken uit de Phoebus Foundation. Het is een expositie die de soms wat al te zelfverzekerde Nederlanders een spiegel voorhoudt. Want die bloei van de noordelijke Nederlanden in de zeventiende eeuw, waar kwam die eigenlijk vandaan?
Het antwoord noopt tot bescheidenheid.
Het waren kennis, kunde en kapitaal uit de zuidelijke Nederlanden die het noorden vleugels gaven.
Inderdaad: K3. Toen óók al...
En achteraf gezien heeft u daar in deze contreien niet veel waardering voor ontvangen. Want wat deden de Nederlanders na de Val van Antwerpen? Ze blokkeerden de Schelde! Enerzijds misschien een vernuftige militaire maatregel, maar anderzijds ook stank voor dank.
Feit is dat we van oudsher nauw verwant en verweven zijn. Nijverheid, wetenschappelijke nieuwsgierigheid en zorg voor de kwetsbaren zitten in ons DNA.
In onze noordwesthoek van Europa kreeg de stedelijke cultuur van mondige burgers, kooplieden en vrijdenkers al heel vroeg de overhand. In de onlangs gepresenteerde Canon van Vlaanderen zien we tussen het Ros Beiaard, Dulle Griet en Jacques Brel óók Erasmus opduiken.
Plus tard, vous nous avez aussi montré le chemin en matière d’industrie. La Wallonie a été la turbine dont l’énergie a aussi alimenté les Pays-Bas ! [Later wees u ons ook in industrieel opzicht de weg. Wallonië was de krachtcentrale die ook Nederland op stoom hielp brengen!]
Volgend jaar vieren we tachtig jaar Benelux, door velen gezien als de kiemcel van de Europese Unie. We zijn in die jaren op een heel organische manier nog verder naar elkaar toegegroeid.
Onze krijgsmachten behoren tot de meest geïntegreerde ter wereld. We bewaken samen ons luchtruim van Arlon tot Ameland.
We bestieren samen een grensoverschrijdend havengebied: Gent-Terneuzen-Vlissingen.
We delen ambassades en voeren samen handelsmissies uit. We hebben een Taalunie. En vooruit... We delen een wereldkampioen Formule 1, wiens wieg tenslotte in Hasselt stond.
Het voelt goed om met België op te trekken bij de verdediging van alles wat ons dierbaar is. Vrijheid. Gelijkwaardigheid. Democratie. De rechtsstaat. Een gezond leefmilieu. Ontwikkelingskansen voor iedereen.
Het zijn basisbehoeften voor ons. Hierin vinden wij elkaar moeiteloos.
We vormen samen één deltagebied van Schelde, Maas en Rijn. We staan samen voor de opdracht om onze energievoorziening op duurzame leest te schoeien en de stikstofuitstoot te verminderen. Nergens in Europa speelt dat zo sterk als juist binnen onze grenzen. En we slaan de handen ineen bij de aanpak van specifieke opgaven, zoals drugscriminaliteit via de havens van Rotterdam en Antwerpen.
Zóveel overeenkomsten. Zóveel raakvlakken.
En toch - om eerlijk te zijn – is het fijn dat we niet in álle opzichten gelijk zijn. We denken elkaar van haver tot gort te kennen, maar dat is natuurlijk een illusie.
Een beetje zoals René Magritte met zijn beroemde schilderij waarop hij een pijp heeft afgebeeld.
En daaronder dan in sierlijke letters de tekst: ‘Ceci n’est pas une pipe’.
De onderlinge verschillen prikkelen ons om beter te kijken en beter te luisteren. En eventuele vooroordelen tegen het licht te houden.
Want zeg nou zelf: de Hollandse lunch met een broodje kaas en een glas karnemelk heeft toch werkelijk ook zijn voordelen! Al was het maar uit oogpunt van time management.
En de Belgische staatsinrichting is in Nederlandse ogen best complex, maar draagt misschien wél bij aan uw befaamde balanceerkunst en improvisatievermogen. Niet te onderschatten kwaliteiten!
Laten we onze verschillen dus respecteren en omarmen.
Tijdens ons bezoek hopen we nóg meer te weten te komen over de bijzondere competenties van uw Koninkrijk en zijn gewesten. Competenties waar wij graag bij aansluiten!
Ik denk bijvoorbeeld aan ons bezoek morgen aan het geavanceerde BioPark in Charleroi. Aan het Aerospacelab in Waals Brabant, een voorbeeld van uw vooraanstaande positie op het gebied van satellietdata. En aan IMEC in Leuven, waar de Nederlandse chipindustrie zo fantastisch mee samenwerkt.
Nous sommes aussi heureux de renforcer les liens culturels avec la Région wallonne, en faisant un passage rapide au festival Canaux, Pays-Bas et Pays-Noir. [Fijn ook om de culturele banden met het Waalse Gewest verder aan te halen. We maken een heel klein stukje mee van het festival ‘Canaux, Pays Bas et Pays-Noir’.]
Over cultuur gesproken: morgen hebben we voor u hier in Brussel een concert van Amsterdam Sinfonietta gepland. Een strijkorkest... Want ja, een ópera, dat vonden we in Brussel toch net iets te tricky...
Sire, ons gevoel bij het vervolg van dit staatsbezoek kan ik in de drie officiële talen van uw Koninkrijk als volgt samenvatten:
Nous nous réjouissons énormément.
Wir freuen uns darauf.
We hebben er goesting in!
Mag ik U vragen het glas met mij te heffen.
Op de Koning en Koningin der Belgen.
En op de warme vriendschap tussen het Koninkrijk België en het Koninkrijk der Nederlanden!