Toespraak van Koning Willem-Alexander bij Holland Hub Australia / Farm to Fork Summit / Dutch trade event, Cockatoo Island, Sydney
De toespraak is uitgesproken in het Engels.
Dames en heren,
Wat een geweldige ervaring om U allen hier te zien. Zoveel enthousiaste ondernemers. Zoveel mensen die uit de praktijk weten hoeveel Australië en Nederland elkaar te bieden hebben.
Dit is de vierde dag van het Staatsbezoek dat mijn vrouw en ik aan dit prachtige land brengen. We kenden Australië al van eerdere bezoeken en het is een feest om terug te zijn. Dit land is en blijft overweldigend.
De Nederlanders hebben dit eiland vandaag op vreedzame wijze geannexeerd. Net als gisteren het Sydney Opera House, dat baadde in Oranje licht. We voelen ons hier thuis, ondanks de ogenschijnlijke verschillen.
Nederland: een kleine, natte rivierdelta in het noordwesten van Europa.
Australië: een immens continent op het zuidelijk halfrond, tussen Indische Oceaan en Pacific.
Tegenpolen, zou je zeggen.
Maar is dat ook zo?
Een van de eerste mensen die een directe vergelijking maakten tussen Australië en Nederland, was schipper Jan Carstensz. Hij landde in 1623 met zijn VOC-schip bij Cape York en trok het binnenland in op zoek naar voedsel en drinkwater. Zijn eerste indruk was: ‘het lijkt hier net op Holland’!
Wellicht had schipper Carstensz een bril nodig. Maar het is wel opvallend dat hij al direct met een ‘boerenoog’ naar het land keek. De grond vond hij ‘goed om in te planten en te zaaien’. En hij prees de mooie uitgestrekte landouwen.
De geschiedenis gaf schipper Carstensz gelijk. Vandaag behoren Australië en Nederland als landbouwnaties tot de wereldtop.
In het geval van Nederland is dat overigens beslist niet vanzelfsprekend. Ons land is een stuk kleiner dan Tasmanië. De bodem is niet bijzonder vruchtbaar en het klimaat is beslist niet ideaal. En toch: Nederland is de tweede landbouwexporteur van de wereld. Alleen de Verenigde Staten exporteert meer.
Het voordeel van een klein land met veel inwoners is: het dwingt je om inventief te zijn. Meer dan vierhonderd mensen per vierkante kilometer. Dat vereist compacte, slimme steden en een zorgvuldig gebruik van de schaarse ruimte. Nederland investeert al vele jaren in klimaatbestendig water management waarin we ‘met de natuur mee bouwen ’. ‘Prepareren’ is beter dan ‘repareren’. Ook hier in Sydney is dit onderwerp uiterst relevant en actueel.
Het is goed dat we onze krachten bundelen in onderwijs en onderzoek. Vanmorgen spraken we daarover met enthousiaste studenten en onderzoekers op de Universiteit van Sydney. Zonder twijfel hebben we elkaar en de wereld veel te bieden. Bijvoorbeeld in landbouw en voedsel.
De wereldwijde voedselproductie vergt momenteel een derde van het mondiale energiegebruik, de helft van het bruikbare landoppervlak en twee derde van het reservoir aan zoet water. Dat is in de toekomst gewoon niet houdbaar, want de wereldbevolking blijft groeien.
Daarbij komt het probleem van de smalle winstmarges in de agrarische sector. Op veel familiebedrijven maken boeren zich zorgen: kan mijn zoon of dochter het bedrijf straks overnemen? Een knellende vraag in Nederland en in Australië. In Australië bijvoorbeeld is de helft van de boeren ouder dan 55 jaar.
We moeten dus samen oplossingen bedenken. En dat kunnen we ook, als we samen blijven innoveren.
Dankzij innovatie is de productiviteit in de Nederlandse land- en tuinbouw vijf keer zo hoog als het Europese gemiddelde. Dus vijf keer zoveel opbrengst per hectare, met minder energie en minder water. Een kilo tomaten in een Hollandse kas groeit op vier liter water. In het open veld is vijftien keer zoveel nodig.
Nederlandse onderzoekers kwamen onlangs op het idee groenten te telen op gesimuleerde Mars-grond. Science fiction made real. De Marstomaten en Marsboontjes bleken prima te eten! Alleen de Marsaardappels waren een beetje bitter; daar wordt nog aan gewerkt. Het voorbeeld laat zien wat onze houding is: the sky is the limit.
Een paar maanden geleden was ik op bezoek bij een Nederlandse boer. Hij werkt met een drone die precies meet hoeveel voedingsstoffen elke plant nodig heeft, zodat geen grammetje wordt verspild. Hij had ook een tractor die ik mocht besturen. Daar had ik me erg op verheugd. Maar het avontuur viel een beetje tegen, want het ding was zelfrijdend.
Het is fantastisch dat Australië en Nederland elkaar inspireren met nieuwe ideeën. Grijp de kans elkaar te ontmoeten en bij te praten over de nieuwste ontwikkelingen. Cockatoo Island is vandaag één grote proeftuin en alle smaken worden bediend. Ik wens U allemaal nog een heel vruchtbare middag!