Toespraak van de Koningin ter gelegenheid van het staatsbezoek Zweden, Paleis Noordeinde

De toespraak is uitgesproken in het Engels

Majesteit,

Het is mij een groot genoegen U en Koningin Silvia hier vanavond welkom te heten. Dit is niet Uw eerste bezoek aan ons land. Over en weer hebben wij elkaar reeds dikwijls ontmoet. Het verheugt mij des te meer U bij dit staatsbezoek aan Nederland te kunnen begroeten. Van deze gelegenheid wil ik ook graag gebruik maken om U beiden en mijn petekind, Prinses Victoria, met haar verloving te feliciteren en haar een gelukkige toekomst toe te wensen.

Wat geldt voor onze beide families geldt ook voor onze beide landen: wij zijn geen vreemden voor elkaar. Integendeel, Zweden en Nederlanders treffen elkaar in tal van gremia, hebben over veel onderwerpen dezelfde opvattingen en werken op verschillende gebieden goed en gemakkelijk samen.

Op politiek gebied speelt deze samenwerking zich in de eerste plaats af binnen de Europese Unie. In de tweede helft van dit jaar zal Uw land het voorzitterschap van de Unie bekleden. Die verantwoordelijkheid valt in een periode van ernstige economische en financiële tegenspoed, waardoor veel van onze verworvenheden onder druk komen te staan en het moeilijker wordt aan alle goede voornemens daadwerkelijk uitvoering te geven.

Wij scharen ons graag achter de doelstellingen die U in Uw voorzitterschap centraal wilt stellen. Het is van groot belang dat de Unie ook in moeilijke tijden vasthoudt aan haar principes van open markten en vrij verkeer van personen en goederen. Daaraan danken wij immers in belangrijke mate onze welvaart. Het is evenzeer van belang dat wij, ondanks het economisch zware weer waar wij in terecht zijn gekomen, vasthouden aan onze milieudoelstellingen en onze afspraken nakomen. Hopelijk zal hierover aan het eind van dit jaar op de VN-conferentie in Kopenhagen overeenstemming worden bereikt. Wij hebben met instemming geconstateerd dat het streven hiernaar een van de speerpunten van het beleid van Uw voorzitterschap is.

De Europese Unie vormt ons belangrijkste kader voor overleg. De wereld is echter groter dan Europa. De crisis treft niet alleen de rijke landen maar ook - en in hoge mate - de arme. Zweden en Nederland leveren beide sinds jaren een aanzienlijke bijdrage aan de financiering van ontwikkelingssamenwerking. Hierbij hebben wij dezelfde doelstellingen en prioriteiten. Wij richten ons in het bijzonder op bestrijding van armoede en verbetering van de gezondheidszorg. Ook hechten wij aan de bescherming van kinderen. De belangstelling van Koningin Silvia voor de Rechten van het Kind is welbekend. Dit onderwerp heeft dan ook een plaats gekregen in het programma van Uw bezoek.
Twee begrippen zijn kenmerkend voor de Zweedse economie: kennis en kunde. Zij bepalen voor een belangrijk deel haar kracht. De Zweedse kenniseconomie wordt beschouwd als de meest succesvolle van Europa. Een zeer groot deel van de beroepsbevolking is hoog opgeleid. In research en ontwikkeling worden grote bedragen geïnvesteerd. Dit past in een lange traditie van respect voor de wetenschap. In Zweden worden ook de belangrijkste wetenschapsprijzen van de wereld uitgereikt. Dankzij de vooruitziende blik van Alfred Nobel worden elk jaar opnieuw de ogen van de hele wereld op Stockholm gericht.

De nadruk op kennis en onderzoek heeft ertoe bijgedragen dat Zweden al vele jaren trots kan zijn op een aantal industrieën die befaamd zijn door hun hoogwaardige technologische producten. De economische bloei van Uw land is ook het gevolg van de zeer hoge arbeidsparticipatie. Al tientallen jaren wordt op de arbeidsmarkt een beleid van scholing en herscholing gevoerd. Het mag waarschijnlijk wel als "typisch Zweeds" worden beschouwd dat al vroeg ook vrouwen werden aangemoedigd deel te nemen aan het arbeidsproces.

Zweden en Nederland zijn partners op economisch gebied, zoals het samengaan van Akzo en Nobel treffend illustreert. Maar ook op het terrein van wetenschap en onderwijs bestaat er een goede samenwerking. Onze universiteiten - met name die van Groningen en Uppsala - onderhouden nauwe betrekkingen, zoals U in de komende dagen persoonlijk zult kunnen ervaren.

Die samenwerking gaat vele eeuwen terug. Weliswaar niet tot de tijd van de Vikingen die de eerste - soms minder vreedzame - contacten tussen onze beide landen legden, maar toch wel tot de zeventiende eeuw. De Zweedse botanicus Linnaeus was hiervan een prominent voorbeeld. Deze beroemde onderzoeker slaagde er tijdens zijn verblijf in Nederland zelfs in hier een bananenplant tot bloei te brengen. Gezien ons klimaat een opmerkelijke prestatie! De vele activiteiten die zijn ontplooid in het Linnaeusjaar 2007, dat door Prinses Victoria werd geopend, getuigden van de uitzonderlijke betekenis van deze grote geleerde.

Uitwisselingen en beïnvloeding over en weer vinden ook nu nog plaats, op wetenschappelijk én op cultureel gebied. Zo worden veel Zweedse schrijvers in het Nederlands vertaald - en hier in brede kring gelezen. Ook Zwedens prestaties op het gebied van film en ballet genieten hier veel waardering. Bij sommige van onze landgenoten is de liefde voor Zweden zelfs zo sterk dat zij naar Uw land emigreren. Ook dat is een illustratie van de sterke banden die tussen onze beide volken bestaan.

Majesteit,

Zweden en Nederland onderhouden al vele eeuwen intensieve contacten op cultureel, economisch en politiek gebied. Dit staatsbezoek zal ongetwijfeld bijdragen tot een verdere versterking van onze relaties. Gaarne hef ik het glas op de gezondheid van U en Uw familie, op de voorspoedige toekomst van het Zweedse volk en op de gelukkige bestendiging van de samenwerking tussen onze beide landen.