Koninklijk Paar brengt streekbezoek aan de Waddeneilanden

Nieuwsbericht | 06-04-2023 | 10:30

De Waddeneilanden kenmerken zich door hun kleine schaal, hechte gemeenschapszin en de afhankelijkheid van het toerisme. Ieder eiland heeft zijn eigen identiteit met specifieke en gemeenschappelijke uitdagingen. Voor veel voorzieningen kunnen zij niet makkelijk terugvallen op andere gemeenten. Onderwijs, zorg en maatschappelijke ondersteuning moeten daarom op de eilanden zelf georganiseerd worden en dit brengt vaak hoge kosten met zich mee. Ook zijn er vraagstukken op het gebied van mobiliteit en wonen, met als gevolg dat de leefbaarheid en het aantrekken van personeel en ondernemers in het geding komen. Om de leefbaarheid op de eilanden nu en in de toekomst te borgen vragen thema’s als wonen en leven, toekomstbestendig ondernemen en optimale bereikbaarheid om extra aandacht. Deze thema’s en onderlinge samenwerking staan centraal in het streekbezoek.

Het gehele Waddenzeegebied staat sinds 2009 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. De Waddenzee is ’s werelds grootste aaneengesloten systeem van zand- en moddervlakten die droogvallen tijdens eb. Op de Waddeneilanden wonen 25.000 mensen en de eilanden ontvangen jaarlijks vijf miljoen bezoekers.

Dinsdag 9 mei – Texel, Vlieland, Terschelling

Texel

Museum Kaap Skil

Het bezoek aan Texel begint in het Museum Kaap Skil met een rondleiding langs de collectie van objecten die gevonden zijn in een scheepswrak, het Palmhoutwrak, voor de kust van Texel. Bijzonder is een zijden jurk uit de zeventiende eeuw die 400 jaar onder water bewaard is gebleven. Ook gaat het Koninklijk Paar in gesprek over het maatschappelijk belang van de collectie en het onderzoek, conservering en behoud van de archeologische vondsten.

Schapenboerderij de Waddel

Vervolgens spreken Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima in schapenboerderij de Waddel met Texelse ondernemers over toekomstbestendig en klimaat adaptief ondernemen en ontwikkelen. Texel is voor zoetwatervoorziening volledig afhankelijk van regenwater en van de drinkwaterleiding met het vaste land. Ook geldt er een algeheel beregeningsverbod. Door toenemende droogte in de zomer is dit een uitdaging voor agrariërs.

Strandpaviljoen Paal 9

Het bezoek aan Texel wordt afgesloten bij Strandpaviljoen Paal 9. Daar spreekt het Koninklijk Paar met hulpstrandvonders over hun werk. Op Texel zijn er 6 hulpstrandvonders die dag en nacht klaar staan voor het geval iets op zee gebeurt. De dienstdoende hulpstrandvonder legt beslag op wat er op het land aanspoelt en schakelt de douane en Rijkswaterstaat in. Dit om te voorkomen dat goederen worden gestolen of blijven liggen op het strand.
Ook ontmoeten Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima vertegenwoordigers van Texel Plastic Vrij, een non-profit organisatie die zich inzet om Texel zoveel mogelijk vrij te maken van plastic door opruimacties te organiseren, voorlichting te geven en te investeren in recycling en groene projecten.
Vervolgens gaat het Koninklijk Paar in gesprek met jongeren en jongerenwerkers over het leven voor de jeugd op het eiland en met vrijwilligers over het Texelse verenigingsleven en de betekenis daarvan voor de gemeenschap.

Vlieland

De Jutter

Dinsdagmiddag wordt op Vlieland De Jutter bezocht. Dit is het centrum voor ontwikkeling van de jeugd op Vlieland en omvat naast basis- en voortgezet onderwijs een bibliotheek, jeugd- en jongerenwerk en kinderopvang. Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima krijgen een rondleiding en gaan in gesprek met ouders en leerkrachten over het onderwijs op een eiland. De Jutter heeft een spilfunctie in de gemeenschap en zet zich in voor maatschappelijke projecten. Daarnaast participeert de school in een scholennetwerk samen met de andere Friese Waddeneilanden, waarin met andere Europese eilanden op zoek wordt gegaan naar met name kansen voor eilandscholen. Het Koninklijk Paar ontmoet leerlingen van een IJslandse partnerschool die op uitwisseling zijn.

Zorgvilla De Ton in Boswijk

Daarna bezoeken Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima zorgvilla De Ton in Boswijk. In de wijk staan naast een verpleeghuis ook zelfstandige woningen, met indien nodig thuiszorg. Het dorpshuis biedt plaats aan dagbesteding, een kapper, fysiotherapeut, tandarts en verenigings- en buurtactiviteiten. Na een rondleiding gaat het Koninklijk Paar in gesprek met zorgpersoneel en bewoners over het bieden van kwalitatieve zorg. Het motto van Zorgvilla De Ton is “een leven lang op Vlieland”. Ouderen en hulpbehoevenden kunnen zo hun leven lang op Vlieland blijven wonen en hoeven niet naar de vaste wal te verhuizen om de juiste zorg te krijgen.

Tromp’s Huys

In navolging van de Koninginnen Wilhelmina, Juliana en Beatrix onthullen Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima bij het Tromp’s Huys een herdenkingssteen ter gelegenheid van hun bezoek. Het museum is gehuisvest in het oudste pand van Oost-Vlieland dat stamt uit 1575. Het museum herbergt een collectie over het maritieme verleden van Vlieland.

Regio Deal

Onderweg naar de haven geeft de burgemeester uitleg bij de coupure, een waterkerend betonnen luik dat de dijkring rondom het dorp afsluit en beschermt tegen hoogwater. Vervolgens gaat het Koninklijk Paar met de veerboot naar Terschelling. Tijdens de overtocht gaan zij in gesprek over de Regio Deal, een voor de eilanden belangrijk plan in het kader van leefbaarheid en bereikbaarheid.

Het Rijk kende het samenwerkingsverband De Waddeneilanden dit jaar 15,5 miljoen euro toe voor de Regio Deal. Dit stelt de Waddeneilanden in staat om ontwikkelingen in gang te zetten die de draagkracht van de Waddengemeenten te boven gaan. De Regio Deal draagt bij aan structurele veranderingen die nodig zijn om de eilanden leefbaar te houden en een impuls te geven aan de brede welvaart.

Terschelling

KNRM

Voor de kust van Terschelling bevindt zich een gevaarlijk zeegat, en de Waddenzee is drukbevaren. De afgelopen tijd hebben zich daar drie ernstige ongelukken voorgedaan met dodelijke slachtoffers. Na aankomst op Terschelling spreken Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima in het boothuis van de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM) met de vrijwillige bemanning van de KNRM over hun betrokkenheid bij de reddingsacties en de impact van hun werk.

Tryater, Oerol

In de avond woont het Koninklijk Paar een voorstelling bij van Tryater in het kader van het Oerol festival dat elk jaar in juni op het eiland plaatsvindt. Oerol is uitgegroeid tot één van de grootste theatermanifestaties van Europa. In de derde week van juni vormt Terschelling tien dagen lang het podium voor theatermakers, muzikanten en beeldend kunstenaars uit binnen- en buitenland op locaties die verspreid zijn over het hele eiland.

Woensdag 10 mei – Terschelling, Ameland, Schiermonnikoog

Terschelling

Maritiem Instituut Willem Barentsz

Het programma op woensdagochtend begint in het Maritiem Instituut Willem Barentsz, waar het Koninklijk Paar uitleg krijgt over het onderwijs en verschillende scheepssimulatoren van het instituut. Ook gaan ze in gesprek met docenten en studenten over het belang van scheepvaartonderwijs.

In het gebouw heeft het Koninklijk Paar verder een ontmoeting met het Omgevingsberaad Waddengebied. Dit overlegorgaan bestaat uit vertegenwoordigers van overheden, wetenschap en verschillende sectoren, zoals natuur- en milieuorganisaties, visserij, landbouw, toerisme en waddenzeehavens en zet zich in voor een duurzame ontwikkelingen van het Waddengebied. Het Omgevingsberaad is een onderdeel van de ‘waddengovernance’ en voorziet bestuurders gevraagd en ongevraagd van advies over waddenaangelegenheden. De waddengovernance functioneert nu drie jaar.

Ameland

Bereikbaarheid eilanden

Aan het einde van de ochtend is het Koninklijk Paar op Ameland. In de terminal van de veerdienst spreken zij over de bereikbaarheid van het eiland. Een steeds hogere baggerinspanning is nodig om de vaargeul bevaarbaar te houden, dit geeft een toenemende druk op de natuur.

Staatsbosbeheer

Alle eilanden hebben een eigen karakteristieke natuur, met veel campings en recreatiemogelijkheden. Dat geeft druk op de balans tussen recreatie en natuurbehoud. Er zijn veel verschillende natuurbeschermingsorganisaties en natuurbeheerders actief. Het Koninklijk Paar gaat op een locatie van Staatsbosbeheer in gesprek met de zeven natuurbeheerders van het eiland.

Gesprek met toeristische sector

Vervolgens spreken Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima in Hotel Nobel in Ballum met vertegenwoordigers van de toeristische sector, met name de consequenties van het groeiende aantal toeristen op het eiland komen aan bod.

Schiermonnikoog

Maatschap Bijl-Holwerda

Tot slot bezoeken Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima Schiermonnikoog. Bij Maatschap Bijl-Holwerda spreken zij met alle zeven boeren van het eiland over onder andere de zuivelcoöperatie die de boeren zijn begonnen als pilotproject, ondersteund door het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.

Ambulancepost

Op de ambulancepost vindt een gesprek plaats over alle facetten van de gezondheidszorg op het eiland, met een huisarts, fysiotherapeut, thuiszorg, ambulancepersoneel en bewoners. Het gesprek gaat over de uitdagingen en dilemma’s op het gebied van zorg waar men dagelijks mee te maken heeft.

Klooster Schiermonnikoog

Het eiland dankt haar naam aan de schiere monniken, die na 500 jaar weer zijn teruggekeerd. Het Koninklijk Paar ontmoet de vijf monniken die nu in het klooster op Schiermonnikoog wonen.

Enige supermarkt op het eiland

Als laatste bezoeken Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima de enige supermarkt op het eiland. Daar krijgen zij een rondleiding en toelichting van de eigenaar over ondernemerschap.

RVD, nr. 81