April 2019
2 april: Fabelachtige fotocollectie
Met onze telefoon maken we elke dag bijna achteloos foto’s die we delen met de wereld. Maar lange tijd was een foto iets unieks. Honderdtachtig jaar geleden werd gebruik gemaakt van gepolijste, met kwikdampen geprepareerde zilveren platen en was het niet mogelijk om meerdere afdrukken van één beeld te maken. In het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam worden nog dergelijke ‘Daguerreotypen’ bewaard, de oudste uit 1842. Het museum beschikt niet alleen over een fabelachtige collectie, het manifesteert zich ook als kenniscentrum op het gebied van fotografisch erfgoed. Hare Majesteit Koningin Máxima bracht op 2 april een werkbezoek aan het museum.
Directeur Birgit Donker vertelde haar wat het Nederlands Fotomuseum bijzonder maakt: “Wij hebben bijna zes miljoen foto’s en archiefbeelden opgeslagen die we bewaren voor de toekomst. We hebben onder andere 42.000 kleurendia’s van Ed van der Elsken die waren aangetast door schimmel. In ons restauratieatelier zijn ze alle 42.000 schoongemaakt. Daar hebben we een eigen techniek voor ontwikkeld, zowel de vloeistof als de behandelwijze.”
De Koningin ging kijken in het restauratieatelier en in het depot, waar de temperatuur op 4 graden wordt gehouden omdat dit beter is voor de conservering van het materiaal. Ook bezocht zij het digitaliseringsatelier waar medewerkers bezig zijn alle zes miljoen beelden digitaal te ontsluiten. “Hoe ver zijn jullie al? ”, vroeg de Koningin. “We hebben vier procent gedaan”, was het antwoord.
2 april: Tuin van de toekomst
De tuinen van Paleis Het Loo zijn in de 17de eeuw aangelegd in opdracht van Koning-stadhouder Willem III en zijn vrouw Koningin Mary II. Een Hollandse Baroktuin, weliswaar bescheidener van omvang dan de tuinen van Versailles, maar dankzij het hooggelegen grondwater wél met een hoger spuitende fontein! De stenen goden en godinnen uit de Griekse mythologie die de tuin verfraaien, kregen in het voorjaar van 2019 gezelschap van vier wel heel bijzondere kunstwerken. Daniel Libeskind ontwierp kleurrijke metalen sculpturen die geënt zijn op de elementen ozon, lachgas, methaan en koolstofdioxide. Deze vier gassen houden warmte vast in de atmosfeer en dragen zo bij aan opwarming
van de aarde.
Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Beatrix opende de tentoonstelling op 2 april. Zij werd rondgeleid door de kunstenaar zelf: “Toen ik de tuinen zag, vroeg ik me af hoe de bezoekers die ervaren. Zien ze het alleen maar als iets van het verleden, een paradijs van vroeger? Of is het ook een tuin van de toekomst? Ik hoop dat de mensen die hier komen genieten van de schoonheid tegelijkertijd nadenken. Want als je nadenkt, wil je handelen. De toekomst van de aarde hangt niet af van een godheid, of oude noties van de barok. Wij zijn zelf verantwoordelijk.”
Libeskinds beelden blijven enige jaren in de tuin te bewonderen.
3 april: Goede zorg thuis
Zorg op afstand via de iPad onpersoonlijk? Dat is niet de ervaring van veel patiënten en verpleegkundigen in de Achterhoek. Sinds enkele jaren werkt zorgorganisatie Sensire met het Slingeland Ziekenhuis, zorginnovatiebedrijf FocusCura en zorgverzekeraar Menzis samen om patiënten thuis zo goed mogelijk te ondersteunen. Via apps houden mensen zelf hun gezondheid in de gaten. De waarden worden op afstand gecontroleerd door verpleegkundigen. En wil de patiënt contact, dan is er met één druk op de knop verbinding.
Hare Majesteit Koningin Máxima was geïnteresseerd in de werking van dit systeem en ging op 3 april naar Varsseveld om daarover te praten met medewerkers van Sensire en patiënten. Zij ontmoette onder anderen verpleegkundige Birgit Korten. “Ik doe alles wat een verpleegkundige in de wijk ook doet, maar dan op afstand. Mensen dragen een knop om hun pols of om de nek. Als ze daarop drukken, dan krijg ik die melding hier binnen en hebben we direct contact. Ouderen zien er soms tegenop, maar de praktijk wijst uit dat dit hun meer zelfredzaamheid biedt. Mensen hoeven niet langer zes mensen te bellen of te wachten tot er eindelijk iemand komt.” Mevrouw Mijnten vertelde over haar ervaring als patiënt: “Twee jaar terug ben ik gevallen. Toen had ik een groot gat in mijn been. De thuiszorg kwam met een iPad en dat was echt heel fijn. Als het nodig was, had ik direct hulp.”
5 april: Vrijplaats voor creatieve makers
Ooit produceerde Nolte N.V. er schakelborden en lantaarnpalen. Maar sinds 2010 is het fabrieksterrein Sectie-C aan de Daalakkersweg in Eindhoven een vrijplaats voor creatieve ontwerpers en ondernemers. Zij hebben de oude bedrijfspanden in gebruik genomen als werkplaats of ontwerpstudio en vormen een creatieve gemeenschap waarin volop wordt geëxperimenteerd. Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander wilde graag zien hoe Sectie-C functioneert en ging er op 5 april op werkbezoek, samen met burgemeester John Jorritsma. De Koning praatte in de ateliers met de ontwerpers en kreeg een indruk van de open en ongedwongen sfeer. Veel ontwerpers hebben inmiddels internationaal naam gemaakt. Zoals Michiel Martens en Jetske Visser, die objecten maken die de illusie van beweging wekken. Of Esther Jongsma en Sam van Gurp die onder de naam VanTot verlichtingssystemen op zonne-energie voor de openbare ruimte ontwerpen. Zo leeft de tijd van Nolte N.V. in de 21ste eeuw voort.
Veel ontwerpers laten zich inspireren door vragen vanuit de samenleving. Zo hebben Mats Horbach en Anne Ligtenberg een boek ontworpen dat helemaal aansluit bij de belevingswereld van mensen met dyslexie. Govert Flint ontwerpt ‘bewegende’ werkplekken die het werk plezieriger en gezonder maken: “Beweging zorgt voor een gevoel van geluk. Dus heb ik een bewegende tegel ontworpen. Als je daarop
gaat staan, krijg je de sensatie van een waterbed.”
“De hele wereld komt hier kijken” zei directeur Martijn Paulen van Dutch Design Foundation. “Daarom ben ik ook hier”, merkte de Koning op.
12 april: Gejuich en gedans
Basisschoolleerlingen zijn ermee opgegroeid en weten niet anders meer: de Koningsspelen. Op 12 april was de zevende editie van deze sportieve dag voor kinderen van vier tot twaalf jaar. Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander gaf het startsein op Christelijke Basisschool De Arke in Lemmer. De Arke was een van de zesduizend scholen die meededen. Naast basisscholen in Nederland en het Caribisch deel van het Koninkrijk, deden ook 155 Nederlandse scholen in het buitenland mee.
De Arke besteedt het hele jaar door aandacht aan sport en beweging. De school heeft het vignet ‘Bewegen en sport’ van de Gezonde School behaald. Dat is een kwaliteitskeurmerk voor scholen die werken aan het verbeteren van de gezondheid van hun leerlingen.
Schooldirecteur Sietske de Jong van De Arke moest terugdenken aan het moment eind maart toen de kinderen hoorden dat de Koning zou komen: “Er was volop gejuich en gedans. Het was prachtig en ontroerend.” Van de voorbereidingen en van de dag zelf had zij volop genoten: “Ik ben toch wel trots als ik zie hoe we het gedaan hebben. We hebben veel gedaan in de voorbereiding waardoor alles op rolletjes liep. En ik mocht vandaag de gastvrouw zijn, samen met Richard Krajicek. Hoe leuk is dat?”
16 april: Een zonnetje in ons leven
In 2014 ontving Stichting MeeleefGezin een Appeltje van Oranje. De organisatie koppelt ouders met psychiatrische problemen aan meeleefouders die op geregelde tijden een stabiele en veilige omgeving bieden aan hun kind. Zo ontstaat een vertrouwde relatie waar het kind altijd op kan terugvallen wanneer het thuis even niet goed gaat. Op 16 april organiseerde Stichting MeeleefGezin samen met Vakblad Vroeg het congres ‘Werk maken van MeeleefGezinnen’. Hare Majesteit Koningin Máxima vond dit een goede gelegenheid om – vijf jaar na de uitreiking van het Appeltje van Oranje – te horen hoe het met de medewerkers, vrijwilligers en cliënten gaat.
De Koningin ontving het boekje ‘Steunpilaren, MeeleefGezin werkt!’ met persoonlijke verhalen van ouders die de zorg voor hun kind delen met een meeleefgezin. Daarna sprak zij met een aantal mensen over hun ervaringen. Een van hen was Hans van Haaften. Samen met zijn vrouw is hij meeleefouder van de vijfjarige Glenn. “Toen Glenn voor het eerst bij ons kwam was hij anderhalf en kon hij net een beetje lopen en praten. Vanaf het begin is er een fantastische klik. Ook met de moeder van Glenn hebben we fijn contact. Aangezien we zelf geen kinderen hebben en wel de liefde en aandacht met kinderen willen delen, is MeeleefGezin voor ons een ideale vorm om dit te kunnen doen. Glenn is al jaren een zonnetje in ons leven. Het voelt heel rijk dat Glenn in ons leven gekomen is.”
27 april: Wij Amersfoort
Wat hebben Johan van Oldenbarnevelt, Piet Mondriaan en Diggy Dex gemeen? Ze zijn alle drie geboren in Amersfoort, de stad die op 27 april uitbundig Koningsdag vierde samen met Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander, Hare Majesteit Koningin Máxima en hun drie dochters. Tien andere leden van de Koninklijke Familie, onder wie Prins Constantijn en Prinses Laurentien, beleefden het feest mee. Burgemeester Lucas Bolsius heette de gasten hartelijk welkom in zijn stad, waar 45.000 mensen langs de route stonden.
Onder het motto “Wij Amersfoort” presenteerden de stad en de acht omliggende gemeenten zich in al hun diversiteit. Zeventien verhalenvertellers gaven in kort bestek een indruk van hun leven. Zoals leerkracht Rachel Nieuwendaal, die kinderen uit dertien verschillende culturen in haar klas heeft, en Nicky en Jessie Kroon die samen een boek schreven over leven zonder verspilling van grondstoffen en energie. Zuster Thecla Rozemeijer vertelde over haar intrede in 1950 in het klooster en haar ervaringen als kleuterleidster.
De Koninklijke gasten konden samen met inwoners van de negen betrokken gemeenten hun kennis van Amersfoort en omstreken tonen in een Regiokwis. Heet een inwoner van Baarn een Baarnaar of een Barinees? Waarmee verdiende Woudenberg in de 18de eeuw veel geld: konijnenfokkerijen of tabaksplantages? Hoeveel pannenkoeken worden er jaarlijks gebakken in Lage Vuursche?.* Het ging er
fanatiek aan toe en na een spannende strijd ging Leusden met de eer strijken.
Tijdens de finale op het Eemplein traden Wudstik, Maria Fiselier, Ginger en Diggy Dex op onder begeleiding van de Marcel Fisser band. Blazers van Harmonie Wilskracht, slagwerkers van de
drumbands Hypercussion en Bloc033 en dansgroep Unbreakable voegden ritme en energie toe.
Prinses Amalia vertelde er volop van te genieten: “Ik ben blij dat ik mee mag doen. Elk jaar maakt iedereen er een enorm feest van. Ik ben er trots op dat ik hier in dit land woon.”
*Goede antwoorden: 1-B; 2-B; 3-395.000.
Prof.mr. Pieter van Vollenhoven tachtig jaar
Prof.mr. Pieter van Vollenhoven vierde op 30 april zijn 80ste verjaardag. De heer Van Vollenhoven is al vele jaren actief op het gebied van veiligheid. Hij is ere-voorzitter van de Stichting Maatschappij en Veiligheid, een onafhankelijke organisatie die meedenkt over veiligheidsvraagstukken. Ook is hij medeoprichter en lid van de European Transport Safety Council.
De heer Van Vollenhoven is erevoorzitter van het Fonds Slachtofferhulp. Dit fonds ondersteunt en initieert projecten voor de verbetering van de positie van slachtoffers, nabestaanden en getuigen van misdrijven, verkeersongevallen en rampen in Nederland.
Tot eind 2012 heeft de heer Van Vollenhoven zich als voorzitter van het bestuur van de Stichting Nationaal Restauratiefonds ingezet voor het behoud van cultuurhistorisch waardevol erfgoed in Nederland. Hij blijft grote affiniteit houden met dit onderwerp, vooral met de herbestemming van monumenten. Doel is deze voor de toekomst te behouden en een goede, passende functie te geven.