Wat betekent natuurvolgend beheer?

Natuurbeheer

Natuurbeheer, bedrijfsvoering, recreatiemogelijkheden, faunabeheer en ook onderwijs, monitoring en onderzoek worden op het Kroondomein in samenhang geoptimaliseerd. Praktisch gezien betekent dit het volgende:

Waar mogelijk wordt eraan gewerkt de natuurkwaliteit verder te verhogen voor de bossen, heides, vennen, beken, plassen en de overige terreintypen. Habitattypen en -soorten gebaseerd op Natura 2000, de flora- en faunabescherming op Europees niveau en andere bijzondere soorten,  zoals de drijvende waterweegbree, bosparelmoervlinder, adder, nachtzwaluw en wespendief krijgen daarbij extra aandacht.

Bos en heides

Verreweg het grootste deel van Kroondomein Het Loo bestaat uit bos, waarvan circa 15 procent reservaat, 60 procent inheems uitkapbos en 25 procent uitkapbos met exoten als Amerikaanse eik, Douglasspar en Japanse lariks. Het bosbeheer is FSC gecertificeerd.

Heides nemen de tweede plaats in wat betreft oppervlakten. Begrazing met schapen draagt bij aan het behoud van de natuurwaarden.

Populatiebeheer

Binnen de bossen en heidelandschappen en de nattere randen van het gebied met plassen en beken nemen de grote hoefdieren een speciale plaats in op het Kroondomein. Het leefgebied voor de grote hoefdieren is in Nederland begrensd en daarmee de hoeveelheid voedsel ook. Net als de vegetatie, bos en hei, worden de populaties van edelherten, damherten, reeën en wilde zwijnen daarom ook zorgvuldig beheerd. Dat beheer is niet anders dan op de rest van de Veluwe.

Door dit faunabeheer wordt op de kortere en de langere termijn de natuurlijke verjonging en het productievermogen van het bos, dat wil zeggen de productie en oogst van hout, in stand gehouden. Kroondomein Het Loo hanteert net als op de hele Veluwe een beleid dat voorkomt dat er sprake is van grote sterfte maar ook te veel verkeersongelukken. Ook overlast in steden en dorpen en andere maatschappelijke vraagstukken als roep om bijvoeren en meer schadevergoedingen spelen in deze beleidskeuze een rol.

Het Faunabeheerplan Kroondomein Het Loo 2021-2025 en de Wet Natuurbescherming zijn leidend voor het populatiebeheer en de schadebestrijding in het gebied. In het plan zijn doelstanden voor herten, reeën en zwijnen vastgelegd. Het afschot wordt niet alleen door de doelstanden bepaald maar ook door voedsel- en weersomstandigheden, natuurlijke sterfte en predatie (dieren eten prooidieren).

Afschot 

Het afschot wordt voor bijna 90 procent uitgevoerd door professionele faunabeheerders. Zij zijn in dienst van Kroondomein Het Loo. Sommige leden van de Koninklijke Familie en hun gasten, die houder zijn van een jachtakte, nemen deel aan de jacht. Dit gebeurt altijd onder toezicht en één op één begeleiding van professionele faunabeheerders vanwege hun kennis van de wildstand en het terrein.

De Koning jaagt gemiddeld één dagdeel per jaar op Kroondomein Het Loo. Er is dan ook geen sprake van plezierjacht of hofjacht. Afschot wordt verricht om de populatie niet te groot te laten worden, biodiversiteit te beschermen of om schade te voorkomen.

Daarnaast wordt er afschot gepleegd door studenten van het IPC Groene Ruimte die een deel van hun opleiding Praktisch Grofwildbeheer op Kroondomein Het Loo en andere delen van de Veluwe volgen.

Recreatie

Kroondomein Het Loo ontvangt jaarlijks in groten getale recreanten, vooral fietsers en wandelaars. Dagrecreatie is belangrijk, maar mag niet verstorend zijn voor de natuur. Er weinig voorzieningen zoals bewegwijzering. Niet alle gebieden zijn altijd toegankelijk en per jaar worden maximaal 10 grotere sportieve en culturele evenementen toegestaan, zoals de Midwintermarathon, de wandelvierdaagse en de zomerconcerten van het Nationaal Jeugdorkest.

Rust draagt bij aan de natuurkwaliteit

Van het natuurdeel van Kroondomein Het Loo is ruim 20 procent jaarrond opengesteld. Een vergelijkbaar deel, rustgebieden in bossen en heides, is jaarrond niet toegankelijk. De rest is negen maanden per jaar opengesteld: vanaf 25 december tot 15 september.

Er zijn rustgebieden voor het wild en de padendichtheid op het Kroondomein varieert. Aan de randen van het landgoed en dichter bij de bebouwing zijn er wat meer paden en centraler wat minder. De rust die daarmee wordt gecreëerd is goed voor de natuurkwaliteit. Dit kwam onder andere tot uiting in de vestiging van een wolvenpaar in 2018, met drie nesten van in totaal 15 jongen in de daaropvolgende jaren.

Afweging van waarden en belangen

Er bestaan uiteenlopende visies op natuurbeheer, bosbeheer en faunabeheer. Ook wordt er bij terreinbeherende organisaties verschillend gekeken naar de toepassing van natuursubsidies en naar de afweging van verschillende belangen op landgoederen. Dat leidt tot verschillende vormen van beheer, met diverse accenten.

Kroondomein Het Loo kiest voor het beheer een vorm waarin rust voor de natuur een ruime plek krijgt. Het bosbeheer is gericht op natuurkwaliteit en opbrengsten die nodig zijn voor het beheer van het totale landgoed. Het faunabeheer hanteert een relatief hoge wildstand, bezien vanuit het productievermogen van het bos. Ook de komende jaren wordt vastgehouden aan natuurvolgend beleid en beheer.