Openingstoespraak van de Prins van Oranje, voorzitter van de VN-adviesgroep voor water en sanitatie (UNSGAB) ter gelegenheid van de tiende vergadering van UNSGAB in Tokio, Japan, 26 mei 2008
Toespraak gehouden in het Engels
Uwe Keizerlijke Hoogheid,
Onderminister voor Land, Infrastructuur, Transport en Toerisme,
Onderminister voor Milieuzaken,
Excellenties, leden van de Raad,
dames en heren,
Allereerst zou ik de Japanse regering graag willen danken voor haar grote gastvrijheid bij onze bijeenkomsten hier in Tokio. Onze adviesgroep onderhoudt al lang uitstekende betrekkingen met Japan, die verder werden geïntensiveerd toen Zijne Keizerlijke Hoogheid besloot de functie van Erevoorzitter van de adviesgroep te aanvaarden.
Zoals u weet is ons centrale mandaat, het Hashimoto Action Plan, genoemd naar wijlen Ryutaro Hashimoto, de eerste voorzitter van onze adviesgroep en voormalig premier van Japan. Met grote vaardigheid en vastberadenheid heeft hij onze adviesgroep geleid om de verwezenlijking van de millenniumdoelstelling inzake water en sanitatie te versnellen. Wij hopen bij de verdere implementatie van het Hashimoto Action Plan recht te doen aan zijn inspanningen en zien ernaar uit onze gewaardeerde vriendschap met uw land te bestendigen.
Afgelopen december was ik nog in Japan voor de Asia-Pacific Water Summit in Beppu. Tijdens die Top beloofden negenenveertig landen zich te zullen inzetten voor waterfinanciering, rampenbestrijding op het gebied van water en het gebruik van water voor ontwikkelingsdoelen en ecosystemen. Het was een indrukwekkende en belangrijke mijlpaal in de ontwikkeling van diplomatieke relaties op watergebied.
Bij die gelegenheid werd in Beppu ook het regionale startsein gegeven voor het Internationale Jaar van Sanitatie. Het doet me deugd te zien hoe dit initiatief zich ondertussen over de hele wereld heeft verspreid in de vorm van educatieve campagnes, bijeenkomsten in kleine gemeenschappen en grote steden en financiële toezeggingen via mechanismen als het Global Sanitation Fund.
Het idee voor een Internationaal Jaar van Sanitatie werd door de adviesgroep voorgesteld in het kader van het Hashimoto Action Plan. Dit initiatief heeft ten doel extra aandacht te vestigen op de ernstige gevolgen van de sanitatiecrisis - menselijk lijden, mensonwaardige omstandigheden en degradatie van ecosystemen - maar ook om te benadrukken wat we hieraan kunnen doen. Het treurige feit is dat 2,6 miljard mensen het nog altijd moeten stellen zonder fatsoenlijke sanitaire voorzieningen. Publieke bewustwording is dan ook, naar ons oordeel, essentieel. Dit is immers de enige manier om politieke leiders die zich simpelweg niet kunnen voorstellen hoe het is om zonder sanitatie te moeten leven, te dwingen tot het nemen van maatregelen.
Wat betreft de publieke bewustwording omtrent de sanitatiekwestie hebben we inmiddels grote vorderingen geboekt. Nu is het zaak ervoor te zorgen dat we dankzij die toegenomen aandacht de toegang tot veilige sanitatie voor de mensen om wie het gaat, ook daadwerkelijk verbeteren. Wij, dat wil zeggen de mensen van de Verenigde Naties, hebben immers nog maar een paar jaar om ons doel te bereiken: halvering van het aantal mensen zonder veilige sanitatie.
De adviesgroep is in november 2007 voor het laatst bijeengekomen in Bogotá. Staat u mij toe even een aantal zaken te noemen waar wij ons als USGAB mee bezig hebben gehouden.
Kort na de bijeenkomst in Bogotá hebben we in New York het officiële startsein gegeven voor het Internationale Jaar van Sanitatie.
Vervolgens vernamen we in januari tot onze vreugde dat de Afrikaanse Unie water en sanitatie had uitgeroepen tot het centrale thema voor haar ophanden zijnde topbijeenkomst. Tijdens de African Sanitation Conference in Durban leidde de boodschap van UNSGAB tot een baanbrekende verklaring waarin een aantal solide basisbeginselen met betrekking tot sanitatie werd opgenomen. Dit document staat inmiddels bekend als de eThekwini Verklaring. Om de Afrikaanse Unie bij te staan in haar voorbereidingen op de Top hebben onze vice-voorzitter Uschi Eid, Michel Camdessus, Gerard Payen, Maria Mutagamba en ikzelf afgelopen maart deelgenomen aan de eerste African Water Week in Tunis.
Afgelopen april woonde ik samen met Uschi en Giorgio Giacomelli de vergadering bij van de Interparlementaire Unie. We hebben er bij die gelegenheid bij de lidstaten op aangedrongen het Verdrag inzake het recht betreffende het gebruik van internationale waterlopen anders dan voor de scheepvaart te ratificeren. Dit verdrag biedt een solide en nuttig kader voor samenwerking tussen oeverstaten met betrekking tot gebruik, beheer en bescherming van internationale meren en rivieren.
Eerder deze maand hebben enkele leden van onze adviesgroep als keynote speakers en panelleden deelgenomen aan de zestiende vergadering van de Commissie voor Duurzame Ontwikkeling in New York. In dat kader hebben wij ook verschillende bijeenkomsten medegeorganiseerd. Tijdens ons verblijf in de VS namen wij de gelegenheid te baat om een bezoek te brengen aan de Wereldbank in Washington. Daar hebben we een positief gesprek gehad met Robert Zoellick, de nieuwe President van de Wereldbank, over met name financieringskwesties.
We zijn van plan dit tempo de komende maanden aan te houden!
Ik begrijp dat de EU momenteel werkt aan een EU-agenda voor maatregelen in het kader van de millenniumdoelstellingen. Daarin wordt 2010 aangehouden als het streefjaar waarin 275 miljoen méér mensen dan nu (waarvan 70 miljoen in Afrika) toegang moeten hebben tot water, en 400 miljoen méér mensen dan nu (waarvan 85 miljoen in Afrika) toegang tot sanitaire basisvoorzieningen.
Op 14 juni wordt in het Spaanse Zaragoza de Expo over water en duurzame ontwikkeling geopend. De Top van de Afrikaanse Unie in Egypte begint op 24 juni. Verder komen de leiders van de G8 komende juli bijeen in Japan. Wij zullen er bij hen op aandringen hun inzet voor water en sanitatie te intensiveren. We zullen daarnaast ook deelnemen aan de World Water Week, die in augustus in Stockholm wordt gehouden.
Ik ben uitgenodigd voor een bijeenkomst van de Verenigde Naties op hoog niveau over de ontwikkelingsbehoeften van Afrika, die op 22 september in New York wordt gehouden. Enkele dagen later, op 25 september, geeft ik als keynote speaker namens UNSGAB acte de présence tijdens de Top over de millenniumdoelstellingen. Mijn toespraak maakt interessant genoeg deel uit van het thema gezondheid.
Tijdens die Top zal ik niet alleen informatie verstrekken over het werk aan MDG 7, maar ook over de andere millenniumdoelen die essentieel zijn voor water en sanitatie, te weten MDG 2 voor onderwijs, MDG 3 voor het bevorderen van gelijkheid tussen mannen en vrouwen en de empowerment van vrouwen, en MDG 5 voor gezondheid. UNSGAB zal ook helpen bij het opstellen van de achtergronddocumentatie voor de rondetafelgesprekken, en daarbij benadrukken dat water en sanitatie van invloed zijn op bijna alle andere MDG's.
Het Verenigd Koninkrijk, Japan, Tadzjikistan en Nederland bespreken momenteel of het mogelijk is daags voor de Top, op 24 september, een speciale side-event over water en sanitatie te organiseren. Wij zouden daar met plezier een bijdrage aan leveren.
En ook het World Water Forum 2009 in Istanbul komt snel dichterbij.
Het is verheugend te zien dat de agenda voor water en sanitatie internationaal zo sterk blijkt aan te slaan. Tegelijkertijd staan we voor de grote uitdaging om met de beperkte middelen die we hebben dit momentum te handhaven.
Ik ben buitengewoon optimistisch gestemd over onze tiende bijeenkomst en geloof dat we wezenlijke vooruitgang kunnen boeken. Dit optimisme komt onder meer voort uit het feit dat we drie vooraanstaande nieuwe leden hebben mogen verwelkomen in onze adviesgroep.
De eerste is Maria Mutagamba, Minister voor Waterzaken van Oeganda en voormalig voorzitter van de Afrikaanse Ministerraad voor Water. Maria is een absolute superster in de waterwereld en zet zich onvermoeibaar in voor de waterproblematiek in Afrika. Welkom! De tweede is Omar Kabbaj, Marokkaans diplomaat en voormalig president van de Afrikaanse Ontwikkelingsbank. Omar is een van de meest vooraanstaande experts ter wereld waar het gaat om de financiering van ontwikkelings- en overheidsstructuren in Afrika. Welkom!
De derde is Roy Torkelson, directeur bij JPMorgan in New York. Roy heeft uitgebreide ervaring met financieringsstructuren voor waterbeheer in de Verenigde Staten en heeft tal van wereldwijde onderzoeken verricht. Welkom!
Namens alle andere leden van UNSGAB kan ik zeggen dat we erg blij zijn jullie in ons midden te hebben en ons verheugen op de samenwerking.
Dan heb ik nu het grote genoegen officieel aan u voor te stellen de heer Francois Guerquin, opvolger van de heer Kenzo Hiroki als Secretaris van de Raad.
Ik zal onze agenda hier niet tot in detail bespreken, maar wil wel graag de aandacht vestigen op twee cruciale gesprekken die morgen zullen worden gevoerd.
In de ochtend hebben we een bijeenkomst met meerdere Japanse ministeries. In de middag staat een ontmoeting gepland met Afrikaanse regeringsleiders en ministers ter voorbereiding op de komende TICAD IV, de G8 en de Top van de Afrikaanse Unie. Ik hoop dat we bij al die gelegenheden de kritieke onderwerpen voor water en sanitatie duidelijk op de agenda kunnen krijgen.
Verder dring ik er bij de werkgroepen van het Hashimoto Action Plan op aan hun tijd effectief te besteden en concrete vorderingen te maken. Tussen onze bijeenkomsten door volg ik uw werkzaamheden met veel interesse en ik hoop dat u hier in Tokio grote vooruitgang zult boeken.
Dank u voor uw aandacht. En dank, Erevoorzitter, voor uw aanwezigheid. Ik hoop oprecht dat dit een vruchtbare bijeenkomst zal worden.
Dank u wel.
26 mei 2008