Juliana Koningin der Nederlanden
Koningin Juliana regeerde van 1948 tot 1980. In 1980 deed ze afstand van de troon en werd opgevolgd door Koningin Beatrix.
Overzeese gebiedsdelen, formaties en politiek
In het eerste jaar van haar regeerperiode werd de aandacht van Koningin Juliana vooral opgeëist door de Indonesische kwestie. In 1949 tekende zij in het Koninklijk Paleis Amsterdam de soevereiniteitsoverdracht van Indonesië. Het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden werd door Koningin Juliana bekrachtigd in 1954; dit Statuut vormde de grondslag voor een samenwerkingsverband voor de drie overgebleven delen van het Koninkrijk: Nederland, Suriname en de Nederlandse Antillen.
Na Indonesië scheidde in 1975 ook Suriname zich af van het Koninkrijk der Nederlanden. In dat jaar ondertekende Koningin Juliana de Acte van Erkenning van de Republiek Suriname.
Koningin Juliana was nauw betrokken bij de formatie van de kabinetten Drees, Beel, De Quay, Marijnen, Cals, Zijlstra, De Jong, Biesheuvel, Den Uyl en Van Agt I. Koningin Juliana betoonde zich als staatshoofd een fervent voorstander van internationale samenwerking en Europese eenwording.
Sociale vraagstukken
In de nacht van 31 januari op 1 februari 1953 werden de provincies Zeeland en Zuid-Holland getroffen door de Watersnoodramp. Koningin Juliana zette zich in voor het verkrijgen van internationale hulp voor de slachtoffers en bezocht dagen achtereen het rampgebied. Als Koningin bleef Juliana betrokken bij sociale vraagstukken. Die betrokkenheid bleek onder meer uit haar talrijke bezoeken aan ziekenhuizen, revalidatiecentra, sanatoria, bejaardenhuizen en kindertehuizen.
Op het internationale vlak hadden vooral de problematiek van ontwikkelingslanden, het vluchtelingenvraagstuk en de zorg voor kinderen over de hele wereld haar aandacht. In 1966 lanceerde Koningin Juliana bij de opening van de algemene vergadering van de International Union for Child Welfare (waarvan Stichting Nederlands Kinderhulp Plan de Nederlandse variant is) een project ter wetenschappelijke bestudering van de methodiek en techniek van uitgebreide kinderbescherming als onderdeel van een plaatselijk of regionaal ontwikkelingsplan.
Koningin Juliana verleende ook financiële en materiële steun. Ter gelegenheid van hun zilveren huwelijk in 1962 bijvoorbeeld doneerde zij samen met Prins Bernhard grond voor de vestiging van jeugdcentra aan de Nederlandse jeugd, vergezeld van een groot geldbedrag. De opbrengst van een inzameling van het Nationaal Comité Zilveren Regeringsjubileum Koningin Juliana in 1973 schonk zij aan het kind in nood, waar ook ter wereld. Het nationaal geschenk ter gelegenheid van haar zeventigste verjaardag in 1979 schonk zij aan het Internationaal Jaar voor het Kind.
Koningin Juliana verbond tevens haar naam aan de Stichting Koningin Juliana Fonds (het latere Juliana Welzijn Fonds dat op 27 juni 2002 is samengegaan met het Oranje Fonds, dat als doelstelling heeft het maatschappelijk welzijn en de sociale cohesie te stimuleren).
Als erkenning voor haar verdiensten op maatschappelijk terrein ontving Koningin Juliana in 1964 een eredoctoraat in de sociale wetenschappen aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Wetenschap en cultuur
De ontwikkeling van wetenschap en cultuur had eveneens de aandacht van Koningin Juliana, waarbij haar belangstelling vooral uitging naar beeldende kunst, toneel en letterkunde. Met de toekenning van de Koninklijke Subsidie voor de Vrije Schilderkunst hield zij zich elk jaar intensief bezig. Verder bezocht zij veelvuldig tentoonstellingen en woonde zij regelmatig Nederlandse en buitenlandse toneelmanifestaties bij.
De verjaardagen van Koningin Juliana werden (op Koninginnedag) steevast gevierd met een bloemendefilé langs het bordes van Paleis Soestdijk.