Toespraak van Koning Willem-Alexander bij het staatsbanket ter gelegenheid van het staatsbezoek aan Kenia, Nairobi
De toespraak is uitgesproken in het Engels.
Meneer de president,
Mrs. Ruto,
Dank u wel voor uw hartelijke woorden en voor de gastvrijheid die de Koningin en ik hier ervaren. Dit is ons tweede staatsbezoek op het Afrikaanse continent en wij zijn bijzonder verheugd dat wij dit bezoek kunnen brengen aan uw land; het prachtige en dynamische Kenia.
De liefde voor Afrika kreeg ik van jongs af aan mee van mijn vader, die tien jaar van zijn jeugd doorbracht in uw buurland, het toenmalige Tanganyika. Zelf leerde ik dit deel van Afrika en zeker ook Kenia goed kennen in de jaren tachtig en negentig. Eerst als vlieger voor AMREF – Flying Doctors. En later ook als vlieger voor Kenya Wildlife Service, onder andere bij de bescherming van de olifanten tegen stropers in het Meru National Park. Mijn eerste vliegbrevet dat geen Nederlands brevet was, was een Keniaans vliegbrevet. En het nummer was Y 2294 PL. Ik kreeg het van Gladys bij DCA, eerste verdieping, eerste kantoor aan de linkerkant. Ik herinner me nog precies de zomer van 1989 toen ik daarheen ging. Het ligt me dus na aan het hart.
Kenia vanuit de lucht; dat is simpelweg magisch. Het licht, de kleuren, de weidsheid…
Maar Kenia vanaf de grond, dat is nóg indrukwekkender. Want dan ervaar je ook de ongelofelijke kracht van de mensen die dit land bewonen en bewerken.
Al 61 jaar hebben onze landen een hechte diplomatieke band. Die band koesteren wij. Kenia heeft de toekomst. Het zelfvertrouwen van de mensen is voelbaar. Er is zó veel talent, zó veel potentieel. Miljoenen jonge Kenianen staan te trappelen om een bijdrage te leveren aan de verdere ontwikkeling van hun land. Zelfbewustzijn en ondernemerschap stuwen dit land voort.
Die ondernemingsgezindheid is iets wat wij Nederlanders herkennen en wat onze relatie zo gelijkwaardig en succesvol maakt. Je ziet het terug in de praktijk van onze economieën, die steeds meer verweven raken. Wij zijn uw derde exportmarkt wereldwijd, groter dan alle andere EU-landen samen. Nederland behoort tot de vijf belangrijkste investeerders in Kenia. Handelsgeest, innovatiedrang, het actief speuren naar kansen; het zijn eigenschappen die ons verbinden.
En het is niet alleen de economie die ons samenbrengt. Wij vinden elkaar ook in onze inzet voor veiligheid en stabiliteit, in Afrika en wereldwijd. Samen stellen we ons teweer tegen terroristische netwerken die onze samenlevingen ondermijnen. We bundelen onze krachten op zee om vaarroutes veilig te houden. En we steunen de VN in haar belangrijke werk voor de vrede. U bent de thuishaven van maar liefst 34 VN-agentschappen! Dat is indrukwekkend.
Stabiliteit, vrede en onderling vertrouwen kunnen niet zonder the rule of law, good governance en respect voor de mensenrechten. In uw grondwet - en in die van ons - zijn vrijheid van meningsuiting en een eerlijke rechtsgang als belangrijke beginselen vastgelegd.
Het waarborgen en in praktijk brengen van deze principes is een voortdurende opdracht voor ons en voor u. De democratische rechtsorde is altijd ‘work in progress’.
U kent onze zorgen naar aanleiding van de berichten over verdwijningen en straffeloosheid. Als gelijkwaardige partners kunnen we hierover vrijmoedig met elkaar spreken. Wij moedigen alle inspanningen aan om de accountability voor mensenrechtenschendingen te waarborgen.
Kenia beschikt over een immense schatkamer gevuld met menselijk kapitaal. Jonge Kenianen willen serieus genomen worden en als vrije burgers meebouwen aan de toekomst van hun land. Vandaag hebben wij een aantal van hen ontmoet en hebben wij geluisterd naar hun verhalen.
Het is bij uitstek de kracht van Afrika dat er een diepgewortelde traditie is om gemeenschappen bij de besluitvorming te betrekken en te zoeken naar consensus.
Door ruimte te bieden aan de inbreng van alle inwoners, kan dit mooie land nog verder aan kracht winnen. Samen gaan zitten en blijven discussiëren totdat er consensus is.
Wij zijn dankbaar dat we tijdens ons bezoek de belevingswereld van de Kenianen in al hun verscheidenheid nog beter kunnen leren kennen. Elke goede relatie is gestoeld op het vermogen om te luisteren. Ook daarom zijn wij hier!
Veel van wat wij horen is zeer herkenbaar, omdat het gaat om vraagstukken die ons in Nederland net zo sterk bezighouden. Zoals uw zorgen over de toekomst van de land- en tuinbouw in tijden van klimaatverandering en over robuust en duurzaam waterbeheer.
In het verleden heb ik uw land regelmatig bezocht als voorzitter van de Adviesraad voor Water en Sanitatie van Secretaris-Generaal de Verenigde Naties. Ik heb de impact van klimaatverandering gezien op het leven van boeren, maar ook van stadsbewoners. Het is belangrijk dat we Keniaanse en Nederlandse ervaring en kennis op het gebied van water nog beter samenbrengen. Ik ben dan ook blij dat een aantal toonaangevende bedrijven en instellingen met ons is meegereisd: het sterkste bewijs dat we de samenwerking over een brede linie willen verdiepen.
In onzekere tijden waarin grote delen van de wereld gebukt gaan onder spanningen en conflicten, zijn dialoog en partnerschappen broodnodig. Kenia en Nederland laten al zestig jaar zien hoezeer Afrika en Europa verbonden zijn en hoe vruchtbaar onze samenwerking is.
Wij komen elkaar tegen op het wereldtoneel, bijvoorbeeld als leden van de Mensenrechtenraad van de VN. Maar de magie van Kenia ervaar je niet in vergaderzalen, hoe belangrijk die ook zijn. Die magie ervaar je hier. De geuren, de kleuren, de overweldigende natuur, het wervelende stadsleven en vooral: de ongelofelijke levenskracht en energie van de mensen die dit land voortstuwen naar de toekomst.
Mag ik u allen vragen het glas met mij te heffen.
Meneer de president, mevrouw Ruto, op de gezondheid van u beiden.
Op de vriendschap tussen Kenia en Nederland!