Toespraak van Prinses Margriet bij het 70 jarig bestaan van de Unie van Vrijwilligers Nederland

Toespraak | 13-10-2015

Dames en heren,
Een lustrum…
Is…
altijd een mooie reden om een feestje te vieren en dat geldt zeker ook voor de UVV.
Uw lustrum, en voor mij? Ooit ben ik dankzij het Rode Kruis als adviseur betrokken geraakt bij de Unie. Er waren veel raakvlakken tussen beide organisaties. Sinds het overlijden van mijn moeder mag ik bovendien uw beschermvrouwe zijn. Uw lustrum….valt altijd samen met het herdenken/vieren van het einde van de Tweede Wereldoorlog, dat voor de UVV juist een begin betekende. Meebouwen aan een nieuwe toekomst, gaten vullen waar mensen in de knel waren gekomen…

De UVV is, zoals de voorzitter al zei, eigenlijk een oorlogskindje maar ondanks zeven maal tien kaarsjes nog fit en springlevend. En…nog steeds heel erg nodig in een maatschappij die in toenemende mate afhankelijk is van vrijwilligers. Heel belangrijke initiatieven zijn inmiddels inderdaad overgenomen door reguliere instanties, maar de vraag naar vrijwilligers blijft stijgen en het zou mij niet verbazen als sommige van de "oude" taken -bij die instanties- weer komen te vervallen en dus opnieuw op de schouders van vrijwilligers gaan rusten.

Het komt mij voor dat er vandaag de dag wel erg makkelijk over vrijwilligers wordt gesproken; alsof je die voor het oprapen hebt en er ongebreideld een beroep op kan worden gedaan. Als er behoefte en zelfs gebrek is aan vrijwilligers, moet men voor hen ook mogelijkheden scheppen; moet men dat werk ook faciliteren. De UVV heeft haar leden altijd ondersteund en juist daarmee ook voorkomen dat vrijwilligers worden "uitgebuit", om het maar eens heel sterk uit te drukken. Vrijwilligers die in een georganiseerd verband werken zijn betrouwbare gesprekspartners daar waar zij worden gevraagd en/of ingezet. Zij zijn getraind, weten wat hen te doen staat en er kan op hen worden gerekend.

Duizenden mensen hebben zich belangeloos ingezet om hun medemens bij te staan en zo ook bijgedragen aan de goede naam van de UVV. Zij mogen daarvoor wel eens heel nadrukkelijk in het zonnetje worden gezet!!!

Het is een uitdaging om de vereniging steeds weer aan te passen aan de veranderingen in de maatschappij, om nieuwe enthousiastelingen te vinden en om continuïteit te bieden. Nog steeds zijn mensen betrokken en hulpvaardig, maar de tijd die men heeft voor vrijwilligerswerk en de voorwaarden en motieven voor dit werk zijn aan verandering onderhevig. Vooral jongeren willen zich bijvoorbeeld niet meer voor langere tijd binden en zelf meer regie hebben over wat zij doen. Door veranderingen in de zorg wordt het beroep op de omgeving groter en ook door het verhogen van de pensioenleeftijd blijft er minder tijd over om vrijwilligerswerk te doen.
Vrijwilligerswerk is belangrijk, het geeft voldoening, kan een invulling zijn voor talenten die anders niet aan bod komen, kan ontplooiing bevorderen evenals sociale contacten en ook echt heel veel plezier geven. Ik ken een voorbeeld van een totaal bedlegerige vrouw: zij biedt computerondersteuning aan anderen die daarin vastlopen. Daarmee komt zij uit haar geïsoleerde positie, een win-win situatie!. Er zijn ontelbaar veel van dergelijke voorbeelden te noemen.

Vrijwilligers maken een verschil, om het Engels wat krom te vertalen. Making a difference zegt het immers zo mooi! Er zijn natuurlijk altijd weer nieuwe situaties die om oplossingen vragen en daarin kan en zal de UVV een belangrijke rol blijven vervullen. Vrijwilligers zijn het zout in de pap, desem in het brood, olie in de machine, drijvende kracht in-en-van tal van organisaties… wat zou er gebeuren als zij er opeens niet meer waren?

Participatie is de nieuwe kreet; maar wie participeert waarin? Een participatiemaatschappij zonder vrijwilligers is ondenkbaar. Participeren doe je niet omdat het je wordt opgedragen, maar omdat je het zelf belangrijk vindt. Maar het is niet vanzelfsprekend. En men mag niet vergeten dat vrijwilligers begeleiding nodig hebben, ondersteuning en ook, zoals ik al zei, de mogelijkheid krijgen om dit werk te doen of te blijven doen (vaak naast hun baan), zonder dat het voor zoete koek wordt aangenomen.

Een lustrum is daarom een mooie gelegenheid om dat nog eens nadrukkelijk onder de aandacht te brengen en om waardering en dankbaarheid uit te spreken voor de o zo onmisbare rol die vrijwilligers in onze maatschappij vervullen. U bent daar weer een onmisbaar onderdeel van.
Een applaus voor uzelf en diegenen die u voor zijn gegaan!

Ik wens u toe dat het enthousiasme en het idealisme waarmee de UVV is opgericht voor u nooit verjaart, al viert u nog zo veel verjaardagen.
en
ik wens de UVV en u allen een feestelijk lustrum toe!