Toespraak Prinses Máxima bij de start van de nieuwe Women Inc campagne in de RAI in Amsterdam
Dames en heren,
Gezondheid en financiële zekerheid zijn twee zeer belangrijke aspecten in het leven van mensen - en dus ook van vrouwen. Zoals Jannet Vaessen zei: het zijn behoeften die alle vrouwen gemeen hebben. Daarom is het goed dat Women Inc deze twee thema´s centraal stelt in haar nieuwe campagne.
Women Inc streeft er naar steeds meer vrouwen te bereiken. En dat lukt, zoals we ook kunnen zien aan de locatie van vandaag, de Huishoudbeurs.
Maar Women Inc weet ook steeds meer belangrijke partners aan zich te binden. Zoals het UMC Utrecht, dat uw organisatie bijstaat in het nieuw gekozen thema gezondheid. Een thema dat meer inzicht moet geven in ziekten en genezing gericht op vrouwen.
Op het gebied van financiën werkt Women Inc al langer samen met verschillende organisaties. Bij enkele daarvan ben ik zelf betrokken. Zoals u weet heeft de kennis van financien en de vaardigheid in het omgaan met geld mijn speciale belangstelling. Dat geldt voor mijn werk voor de Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties, speciaal gericht op 'Inclusive Finance for Development'. Maar het geldt ook voor mijn betrokkenheid bij het ´Platform Wijzer in Geldzaken´. In dit platform werken meer dan 40 organisaties samen om de financiële kennis en zelfredzaamheid van mensen te vergroten - in het bijzonder van jongeren. We kijken bijvoorbeeld hoe mensen hun geld uitgeven - en hoe ze sparen voor later.
En dat zijn ook precies de thema´s waarover ik vandaag wil spreken. Hoe staat het bij de vrouwen in Nederland met hun financiële kennis en vaardigheden? Hoe is het met hun financiële zelfredzaamheid? Zijn ze vertrouwd met het opstellen van een budget? Denken ze wel voldoende na over hun pensioen?
Als we naar de cijfers kijken moeten we concluderen: dat kan beter.
Op het eerste gezicht is kennis van geldzaken in Nederland goed geregeld. Van alle Europeanen zijn de Nederlanders het meest actief in Online bankieren. Nederlanders gaan niet roekeloos om met geld. En als het om het huishoudboekje gaat hebben Nederlandse vrouwen een sterk ontwikkeld verantwoordelijkheidsgevoel.
Maar wie beter kijkt, ziet dat er op financieel gebied ook bij Nederlandse vrouwen nog veel vragen leven. En dat begint al vroeg. Meisjes weten minder goed dan jongens hoeveel geld ze precies hebben. Bijna een derde van de meisjes tussen 13 en 17 jaar vraagt zich af, of ze later wel haar eigen geld kan verdienen. En veel meisjes denken, dat ze minder zullen verdienen dan mannen.
Die laatste vrees is overigens terecht: vrouwen in Nederland verdienen gemiddeld 8 procent minder dan mannen - voor hetzelfde werk. Jonge vrouwen zijn beter opgeleid en vinden dus gemakkelijker een baan. Maar vanaf hun allereerste baan verdienen de vrouwen minder dan de mannen.
Waarom doen vrouwen daar niets aan? Het antwoord is, dat vrouwen zich wel wat bewuster mogen zijn van hun waarde.
Aan de ene kant zijn vrouwen te voorzichtig. Ze deinzen er voor terug om een eigen bedrijf te beginnen - en als ze dat wel doen, vragen ze te weinig krediet en investeren niet voldoende.
Aan de andere kant zijn ze weer niet voorzichtig genoeg. Veel vrouwen denken onvoldoende na over de financiële risico´s die ze in hun leven lopen. Bijvoorbeeld over wat er kan gebeuren als ze oud worden, of als ze alleen komen te staan.
Natuurlijk geldt dat niet voor alle vrouwen. En het geldt vast niet voor alle vrouwen in deze zaal. Maar voor velen geldt het wel.
Uit de Emancipatiemonitor blijkt, dat veel vrouwen de toekomst bezien door een roze bril. Ze verwachten dat zij vast geen problemen krijgen om werk te vinden. Zij verwachten dat hun huwelijk stand zal houden. En ze denken dat hun pensioen goed geregeld is.
Natuurlijk, het is mooi dat veel vrouwen zo optimistisch zijn over de toekomst.
Maar het is ook belangrijk om de realiteit niet uit het oog te verliezen.
Vrouwen die geen betaald werk hebben of een kleine deeltijdbaan, zijn erg kwetsbaar. Ze hebben weinig kans om carrière te maken. Ze hebben in crisissituaties minder om op terug te vallen. Ze bouwen minder pensioen op. In die situatie verkeren heel veel Nederlandse vrouwen, want slechts de helft van de vrouwen tussen 20 en 64 is economisch zelfstandig. En dat terwijl de kans dat een vrouw alleen komt te staan bepaald niet denkbeeldig is. Mannen leven immers meestal korter dan vrouwen. En één op de drie huwelijken eindigt in een echtscheiding.
Laat ik hier meteen benadrukken: het is de vrije keuze van elke vrouw hoe zij haar leven inricht. Dat is immers de kern van emancipatie: zelf mogen kiezen.
Maar het is wel heel belangrijk om de mogelijke gevolgen van die keuzes onder ogen te zien.
Vrouwen moeten weten wat ze waard zijn.
Zich bewust zijn van de kwetsbaarheden in hun financiële positie - nu en in de toekomst.
En in actie komen als dat nodig is.
Dus als een vrouw constateert dat haar mannelijke collega met dezelfde opleiding en ervaring meer verdient voor hetzelfde werk, dan is het verstandig als ze dat aan de orde stelt bij haar chef. Onderhandelen is niet brutaal, maar gewoon zakelijk.
Als een vrouw er voor kiest om binnen het gezin helemaal of grotendeels voor de kinderen te zorgen, dan is het verstandig als ze dat bespreekt met haar partner. Zodat ze het samen zo kunnen regelen, dat beide partners financieel gelijkwaardig zijn en blijven.
Want het gaat niet alleen om de toekomst van de vrouwen van nu, maar ook van de nieuwe generatie. Hoe de huidige generatie het leven inricht is immers een voorbeeld voor de volgende.
Toen ik twee jaar geleden betrokken was bij de Nationale Geldtest van BNN heb ik gezien hoeveel schulden jongeren maken. Natuurlijk, ik kende de cijfers. En toch schrok ik van de verhalen die ik die avond hoorde.
We hebben dus niet alleen een taak voor onszelf.
We hebben ook de taak om kinderen en jongeren bewust te maken hoe ze met geld moeten omgaan.
Het gaat om het kweken van bewustzijn. En dat geldt voor allebei de thema´s die Women Inc voor de nieuwe campagne heeft gekozen. Het kweken van bewustzijn bij artsen en medisch onderzoekers over verschillen tussen mannen en vrouwen als het om ziekte en gezondheid gaat. En het kweken van bewustzijn bij de vrouwen zelf over financiële planning en risico's.
Een campagne voor bewustwording, dat is de opdracht voor Women Inc.
En daarmee wens ik u allen en in het bijzonder deze organisatie alle succes toe. Waar mogelijk zal ik mijn steentje bijdragen.