Toespraak van de Prins van Oranje ter gelegenheid van het duizendste dorpproject in Bangladesh van Max Foundation te Amsterdam
Meneer en mevrouw Le Poole, dames en heren,
Duizend dorpen!
Duizend dorpen in Bangladesh hebben de afgelopen zes jaar de beschikking gekregen over schoon water en sanitatie dankzij de inzet van Max Foundation.
Ik ben met veel plezier naar Amsterdam gekomen om samen met u het duizendste project te vieren.
Meneer en mevrouw Le Poole, het was een heel ingrijpende gebeurtenis in uw leven die u beiden op het spoor bracht van Bangladesh.
Het overlijden van uw zoontje Max, een manneke van acht maanden, bracht in 2004 uw wereld aan het wankelen.
Hij werd het slachtoffer van een virusinfectie.
Iedere ouder huivert bij de gedachte. Je kind ziek te zien worden. Je kind te verliezen.
U heeft dat allemaal meegemaakt. En samen doorstaan. Ongetwijfeld met steun van velen - familie en vrienden - om u heen.
U vond de kracht om in actie te komen en andere ouders het verdriet te besparen dat u heeft ondergaan.
Ik heb daar oprechte bewondering voor.
Mijn respect geldt niet alleen voor uw intenties.
Maar ook de manier waarop u die intenties in praktijk heeft gebracht.
U wilde een zo groot mogelijk rendement van uw inspanningen.
Rendement is geen fout woord. Integendeel.
Gevoel en gezond verstand zijn uitstekende bondgenoten.
U heeft zich steeds afgevraagd: hoe kunnen wij zoveel mogelijk kinderen zo goed mogelijk helpen met de bescheiden middelen die we hebben.
Met dat uitgangspunt kom je al snel uit bij schoon water en sanitatie. Het eenvoudigste medicijn waarover de mens beschikt en waardoor ook bij ons in de 19e eeuw een spectaculaire daling van sterftecijfers gerealiseerd kon worden; meer dan bij welke andere medische uitvinding dan ook, inclusief de uitvinding van penicilline.
Ook kom je al snel uit bij Bangladesh. Een van de dichtstbevolkte landen ter wereld. Een land met héél veel kinderen en jonge mensen. Zo'n zestig procent van de 160 miljoen inwoners is jonger dan 25 jaar.
Eén van de tien kinderen die in Bangladesh worden geboren, overlijdt voor zijn of haar vijfde levensjaar. Belangrijkste oorzaken zijn diarree en infecties. En die worden verspreid door vies water en het gebrek aan sanitatie.
Op een heel praktische manier is Max Foundation samen met lokale partners aan de slag gegaan. Voor minder geld dan de prijs van een simpele laptop kun je in een dorp een waterput aanleggen. Een waterput waar 200 mensen schoon water uit kunnen halen. Voldoende diep, zodat het opgepompte water veilig is en mensen geen arsenicumvergiftiging oplopen.
Een waterput die de kans op cholera, difterie en andere dodelijke ziekten drastisch verkleint.
Daarbij streeft u ook naar een veilige en schone omgeving 'om de put heen'. Met eenvoudige latrines en met voorlichting over hygiëne.
Die manier van werken spreekt mij enorm aan. Samen met de lokale bevolking. Praktisch. Efficiënt. Max Foundation pakt als het ware het kwaad bij de bron aan.
Wereldwijd hebben 884 miljoen medemensen op dit moment geen goed drinkwater ter beschikking.
2,6 miljard mensen moeten het doen zonder verbeterde sanitatie. Met alle gevaren voor hun gezondheid van dien.
We kunnen ons die aantallen nauwelijks voorstellen. Je zou er moedeloos van kunnen worden.
Daarom moeten we steeds goed voor ogen houden wat er allemaal wel is bereikt. De afgelopen twintig jaar hebben 1,8 miljard mensen drinkwater ter beschikking gekregen en 1,3 miljard mensen hebben toegang gekregen tot verbeterde sanitatie.
Dat is mede te danken aan de daadkracht van organisaties als Max Foundation. Het is te danken aan al die tienduizenden professionals, vrijwilligers en bewoners die de handen uit de mouwen steken. Op de savannes van Afrika, op de pampa's van Latijns-Amerika en in de delta's van Azië.
Die harde werkers in het veld verdienen onze waardering en onze steun!
Zelf probeer ik als voorzitter van UNSGAB, de adviesraad voor water en sanitatie die werkt in opdracht van de Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties, mijn steentje bij te dragen.
Onze missie is: mensen en organisaties in beweging brengen en houden om de VN Millennium Ontwikkelingsdoelen voor water en sanitatie te halen.
Kort gezegd komen die doelen erop neer dat het percentage mensen dat niet beschikt over goede sanitatie en schoon drinkwater in 2015 gehalveerd moet zijn ten opzichte van 1990.
Bangladesh heeft veel vooruitgang geboekt in de afgelopen jaren. Maar we zijn er nog niet. Meer dan 30 miljoen mensen in Bangladesh moeten nog altijd schoon drinkwater missen. En 75 miljoen mensen leven zonder wc of andere sanitaire voorzieningen.
Vooral op het gebied van sanitatie zullen we alle zeilen moeten bijzetten om ons doel voor 2015 te halen. In Bangladesh en elders zouden de komende vijf jaar 1 miljard mensen geholpen moeten worden aan een verbeterde vorm van sanitatie.
In navolging van het succesvolle internationale jaar van de sanitatie in 2008 heeft UNSGAB opnieuw het initiatief genomen tot een extra krachtsinspanning; een 'Sustainable Sanitation Five Year Drive to 2015'.
Tijdens de laatste VN-top over de Millenniumdoelen is dat idee breed gesteund, en eind vorig jaar heeft de Algemene Vergadering van de VN unaniem een resolutie aangenomen die de 5 Year Drive ondersteunt. Daarbij is voor het eerst het taboe doorbroken om in een VN resolutie de woorden "open defecation" opgenomen te krijgen. Voor degene die minder bekend zijn met dit woord, vertaalt open defecation zich in goed Nederlands naar "in het open veld poepen". Er wordt altijd om gelachen, maar vroeger kon hier nooit over worden gesproken. Het geeft mij vreugde er nu wel over te kunnen spreken.
Nu het probleem, of liever gezegd de humanitaire ramp, ook daadwerkelijk benoemd kan worden hopen we dat de broodnodige actie snel zal volgen. We kunnen dus met dubbele energie aan de slag. En daarvoor hebben we iedereen nodig. Regeringen, bedrijven, financiële instellingen, hulporganisaties en u.
Ik wil deze gelegenheid niet voorbij laten gaan zonder uw aandacht te vragen voor Wereldwaterdag, aanstaande dinsdag, 22 maart.
Ook weer een kans om de schijnwerper te zetten op de waterproblemen van deze wereld en het belangrijke werk van allen die zich inzetten voor schoon water en verbeterde sanitatie.
Dit jaar is het thema van Wereldwaterdag "Water for cities: responding to the urban challenge". Volgens de voorspellingen zal over 20 jaar ongeveer 60 procent van de wereldbevolking in steden wonen. Dat betekent in totaal 5 miljard mensen in de steden!
Elke maand trekken in ontwikkelingslanden 5 miljoen mensen naar de stad. Ik hoef u niet te vertellen hoe groot de uitdaging is om al die nieuwe stedelingen van schoon water en duurzame sanitatie te voorzien.
Hiermee wil ik niet zeggen dat u nu al uw pijlen op de stad moet gaan richten. Integendeel. Blijf doen wat u doet! Het is enorm belangrijk dat we de leefomstandigheden in de dorpen in de agrarische gebieden verbeteren zodat mensen zich minder gedwongen voelen hun heil in de stad te zoeken.
Dames en heren, de zuigelingensterfte in Bangladesh is de afgelopen twintig jaar met meer dan de helft teruggebracht.
De sterfte onder kinderen tot vijf jaar zelfs met twee derde.
Dat zijn resultaten die moed geven.
Vele tienduizenden ouders is een schrijnend verdriet bespaard gebleven. Dankzij het simpelste en gezondste medicijn ter wereld: schoon water en sanitatie.
Ik feliciteer Max Foundation met haar duizendste dorp.
En ik hoop dat er nog héél veel waterputten en latrines in heel veel dorpen zullen volgen. Dank u wel.