Toespraak van Hare Majesteit de Koningin
tijdens het staatsbanket ter gelegenheid van het Staatsbezoek van de President van de Russische Federatie en mevrouw Poetina op 1 en 2 november 2005
Paleis Noordeinde, 1 november 2005
Mijnheer de President,
Het is voor mij een groot genoegen U en Mevrouw Poetina hier vanavond te begroeten en in ons land welkom te heten. Vier jaar geleden verleende U mijn zoon en mij gastvrijheid in de Russische Federatie en stelde ons in staat kennis te nemen van de vele nieuwe ontwikkelingen die zich in Uw land voordoen. Die kennismaking heeft grote indruk op ons gemaakt. Het was bovendien het eerste staatsbezoek dat tussen onze landen plaatsvond. Dat U thans bij ons te gast bent, is ook een bijzondere gebeurtenis, temeer daar U de eerste president van Rusland bent die Nederland bezoekt, en wel zelfs voor de tweede keer.
Tijdens het staatsbezoek in 2001 hebben wij beiden stilgestaan bij de vele, rijke en diepgaande betrekkingen die in de loop der eeuwen tussen Rusland en Nederland hebben bestaan. Dat gemeenschappelijke verleden blijft een bron van inspiratie. In 2003, toen het driehonderdjarig bestaan van St. Petersburg werd herdacht en gevierd, bleek dit opnieuw. De gedachten gingen daarbij overigens niet alleen uit naar de bijzondere en eeuwenoude relatie tussen St. Petersburg en de Nederlanden. Ze gingen ook terug naar de onvoorstelbare beproevingen die Uw geboortestad, onder zijn toenmalige naam Leningrad, heeft doorstaan en die ook Uw eigen familie zo diep hebben getroffen.
Het verleden blijft op verschillende manieren een bron van inspiratie en een voortdurende aansporing tot bezinning. Bij dit bezoek wil ik echter vooral naar de toekomst kijken en uiting geven aan ons respect voor het vele dat in korte tijd in Uw land tot stand is gebracht. Na een zeer moeilijke en roerige periode heeft een groot en veelomvattend proces van stabilisering en consolidatie plaatsgevonden. De rechtsgelijkheid van de verschillende delen van de Russische Federatie is toegenomen. Aanpassingen in de wetgeving hebben geleid tot grotere rechtszekerheid en meer stabiliteit.
Dit alles schept ruimte voor een verdere versterking van de democratische instellingen, waarbij burgers en overheid jegens elkaar verantwoordelijkheid dragen. Dit vraagt openheid en de bereidheid rekenschap af te leggen. Een onafhankelijke pers kan de belangrijke taak vervullen het democratisch proces kritisch te volgen. Bovendien heeft de geschiedenis uitgewezen dat democratie in de praktijk meer inhoudt dan alleen regels en wetten. Voor het ontwikkelen van een 'civil society', zoals wij dat zijn gaan noemen, is naast het besef van de eigen verantwoordelijkheid ook sociale betrokkenheid nodig.
Een van de problemen waarmee Uw regering is geconfronteerd, zijn de spanningen die zich onvermijdelijk voordoen in een land met zo'n grote culturele, religieuze en etnische verscheidenheid als het Uwe. Uw doortastend optreden tegen uitingen van racisme en xenofobie die zich hebben voorgedaan, getuigt van de nieuwe politieke cultuur die U voorstaat.
Ook op economisch gebied is veel tot stand gebracht. De noodzakelijke hervormingen worden voortgezet en de overgang naar een markteconomie bevorderd. In de toekomst zullen ongetwijfeld verdere stappen in deze richting worden gezet. De samenwerking met de Europese Unie heeft zich verder verdiept. Ook tekent zich reeds de toetreding tot de Wereldhandelsorganisatie af. Zo wordt de Russische Federatie meer en meer geïntegreerd in mondiale economische structuren.
De toetreding van Uw land tot de G-7, die daarmee de G-8 werd, was een duidelijk bewijs van het gezag en het aanzien dat de Russische Federatie onder Uw leiding heeft verworven. Het grote Rusland heeft zijn plaats op het wereldtoneel weer ingenomen. De nauwere samenwerking tussen de Russische Federatie en de NAVO getuigt van een groeiend wederzijds vertrouwen en biedt goede vooruitzichten voor de toekomst. U hebt bovendien alom in de wereld veel waardering gekregen voor de ondubbelzinnige wijze waarop U aansluiting hebt gezocht bij de internationale strijd tegen het terrorisme. Hier in Nederland hebben wij intens meegeleefd met de mensen die door het ontstellend leed dat daardoor is veroorzaakt, zijn getroffen.
Mijnheer de President,
De bilaterale betrekkingen tussen onze beide landen ontwikkelen zich voorspoedig. Het Gemeenschappelijk Actieprogramma biedt een passend raamwerk voor een regelmatige politieke dialoog tussen onze beide landen. Ook de economische samenwerking met steun van de Gemengde Commissie, verloopt naar tevredenheid. Nederlandse bedrijven hebben inmiddels vele mogelijkheden om in Uw land te investeren, ontdekt en gebruikt.
Mijnheer de President,
Dostojewski zei: Er is geen onderwerp zo oud of er kan iets nieuws over worden gezegd ('There is no subject so old that something new cannot be said about it'). Zo zijn er ook geen banden zo oud of ze kunnen vernieuwd worden. Het is verheugend te kunnen vaststellen dat Rusland en Nederland met enthousiasme werken aan de vernieuwing van hún oude banden.
Gaarne nodig ik U allen uit met mij het glas te heffen op Uw gezondheid, Mijnheer de President, op die van Mevrouw Poetina en op een goede toekomst voor de bevolking van de Russische Federatie.