Podcast 'Door de ogen van de Koning' - aflevering 10
2022 – De toekomst: 'Wat je gaat worden staat vast, maar hoe je het gaat worden, dat vul je zelf in'
Deze aflevering is onder meer te beluisteren via:
Podcast 'Door de ogen van de Koning' - aflevering 10
PODCAST DOOR DE OGEN VAN DE KONING – AFLEVERING 10
2022 – De toekomst: “Wat je gaat worden staat vast, maar hoe je het gaat worden, dat vul je zelf in”
EDWIN EVERS
Het is precies tien jaar geleden dat Koning Willem-Alexander werd ingehuldigd. Van Prins van Oranje werd hij op 30 april 2013 Koning. Hoe beleefde hij die periode van toen tot nu? In tien afleveringen blikken we terug op tien jaar Koningschap, vanuit zijn werkkamer in Paleis Huis ten Bosch. Ik ben Edwin Evers, en je luistert naar de podcast ‘Door de ogen van de Koning’.
EDWIN EVERS
Majesteit, goedemorgen.
KONING WILLEM-ALEXANDER
Goedemorgen.
EDWIN EVERS
De laatste aflevering.
KONING WILLEM-ALEXANDER
Het is ongelofelijk snel gegaan moet ik zeggen. Jammer, jammer.
EDWIN EVERS
Oh, dat ik wilde ik heel graag…
KONING WILLEM-ALEXANDER
Jammer dat het de laatste aflevering alweer is.
EDWIN EVERS
Niet een zucht van verlichting?
KONING WILLEM-ALEXANDER
Nee. Ik vind het jammer.
EDWIN EVERS
U vond het leuk?
KONING WILLEM-ALEXANDER
Ik vond het erg leuk.
EDWIN EVERS
Wat vond u er nou zo leuk aan?
KONING WILLEM-ALEXANDER
Wat ik hier leuk aan vond is dat je gewoon even wat langer, niet in een 140 of 280 bits zoals tegenwoordig alles gaat, gewoon even wat meer tijd hebt voor reflectie. Dat je gewoon rustig kunt praten. Dat je ook weet dat er uiteindelijk een mooie uitzending van gemaakt wordt. Nee, ja, gewoon een andere manier van communiceren, met iets meer diepgang dan normaal. Prachtig.
EDWIN EVERS
We luisteren naar wat feiten van ’22-’23.
VOICE-OVER
2022 is het warmste jaar ooit gemeten. En ook op het wereldtoneel stijgt de temperatuur tot ongekende hoogten. Rusland valt tot ieders verbijstering Oekraïne binnen, en een slepende oorlog ontvouwt zich. De wereldwijde spanningen nemen toe, energieprijzen schieten omhoog. Ook op andere gebieden is het een veel bewogen jaar. Het schandaal bij de Voice of Holland komt aan het licht, Koningin Elizabeth de tweede overlijdt, de situatie in Ter Apel wordt een nationale crisis en het stikstofprobleem worden inzet van massale protestacties. 2023 is nog maar net begonnen, maar Turkije en Syrië zijn nu al opgeschrikt door een aardbeving. En eindelijk is de eerste profvoetballer uit de kast gekomen, die actief is op het hoogste niveau in Europa.
EDWIN EVERS
Dat was 2022 en een stukje ’23. Wat pikt u er nou zo uit?
KONING WILLEM-ALEXANDER
Wat met kop en schouders natuurlijk uitsteekt boven al het andere is de inval in Oekraïne. Totaal zonder enige reden, echt ook misdadig hoe daar Rusland Oekraïne is binnen gevallen. En dan met zoveel geweld, niet alleen op het slagveld maar ook tegen burgers, verkrachtingen, vermoorden, verdwijningen. Ja, iets wat je verwacht dat het in de 21e eeuw niet meer op deze schaal in Europa überhaupt zo voorkomen. En dat je hoopt dat het in de rest van de wereld ook niet voor zou komen. Het gebeurt nu in principe in onze achtertuin. Op een manier die we eigenlijk tot hiervoor alleen maar in de eerste helft van de vorige eeuw zagen.
EDWIN EVERS
En een oorlog met als gevolg een enorme vluchtelingenstroom. U heeft er veel bezocht ook hé?
KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja. We hebben meerdere vluchtelingen bezocht. Meerdere projecten bezocht, waar heel snel ook voor onderwijs. Maar het is ook logisch, het is op een gegeven moment ook een shock. Je ziet al deze mensen totaal ontredderd binnenkomen met misschien een koffertje of een plastic tas en verder alles achtergelaten, en ook niet weten wat er met hun familie en vrienden gebeurt die aan het front strijden. En de ontreddering van vluchtelingen was weer helemaal te zien op de gezichten van deze arme mensen die uit de Oekraïne naar het Westen kwamen. Aan de andere kant ook prachtig om te zien hoe ze opgestaan zijn en zeggen ‘tot hier en niet verder’. De weerbaarheid. Totaal onverwacht ook militaire successen. Eerst door Kiev te beschermen, daarna ook om de Russen terug te dringen in het oosten van de Oekraïne. Dat laat ook wel zien wat een natie kan doen als ze samen opstaan. Ik sprak onlangs met militairen die Oekraïners opleiden, gewoon letterlijk in de loopgravenoorlog. Hoe je daarmee omgaat. En deze mensen weten gewoon dat ze over een paar weken waarschijnlijk niet meer bestaan. En toch gaan ze vol goede moed die training in omdat ze weten dat ze voor hun land vechten. Zelfs mensen die al ledematen missen die toch nog weer op die training komen en die toch weer… ja, heel hard hoor. Als je ziet, die offers die daar gebracht worden. Ik krijg er rillingen van.
EDWIN EVERS
Net van de corona af maar het kon dus nog erger?
KONING WILLEM-ALEXANDER
22 februari kondigde de Minister-President in een toespraak aan dat de meeste coronamaatregelen opgeheven zouden worden. 23e werden ze opgeheven. We hebben een dag vrijheid gehad. De 24e ’s ochtend werd de Oekraïne binnengevallen. Het was echt gewoon… Eindelijk van die corona af.
EDWIN EVERS
Het warmste jaar ooit gemeten. Het gaat veel over klimaat, daar zal het in de toekomst alleen maar meer over gaan. Waterstof heeft uw bijzondere aandacht.
KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja, ik geloof dat waterstof een van de oplossingen is om die energietransitie in ieder geval invulling te geven. En wij kunnen in Nederland heel veel met waterstof doen via onze positie distributienetwerk naar landen om ons heen. Op ons eigen gasnetwerk, onze havens, Eemshaven, Rotterdam zijn specifieke energiehavens waar we echt veel met waterstof kunnen doen. Dus op allerlei manieren kan waterstof een hele belangrijke rol spelen in onze schone energievoorziening in de toekomst die we echt nodig hebben om met de klimaatverandering en bijna 8 miljard mensen op deze wereld. Laatst las ik weer over het Brundtland -rapport. Dat was een van de eerste grote waarschuwingen over de problemen met klimaatverandering en waar wij als mensheid voor stonden. Toen waren er 5 miljard mensen toen zij dit schreven. Dat is niet zo lang geleden. En er zijn er bijna 8, maar gaan richting de 10. En als je dat bedenkt, dat we met dezelfde grondstoffen we in 30-40 jaar, dubbel aantal mensen moeten voorzien van hun groeiende economie en beter inkomen. Dus daar moeten we iets mee. En daar kunnen wij als Nederland een goede bijdragen aan leveren. En onder andere via de waterstofeconomie.
EDWIN EVERS
We doen toch nog een stukje 2023. Het jaar is natuurlijk net begonnen. Maar ja, een van de allergrootste rampen heeft zich helaas al voltrokken. De verschrikkelijke aardbeving in Turkije.
KONING WILLEM-ALEXANDER
Turkije en Syrië. Ja, dan hoor je, 7,8 in centrum Turkije, aardbeving begon in Turkije. Daarna bleek ook in Syrië ook getroffen te zijn. Dan hoef je geen beelden te zien. Dan weet je al hoe dramatisch dat wordt. En als je weet dat daar miljoenen mensen wonen, dat het een gebied is wat vergelijkbaar in omvang is met het Verenigd Koninkrijk. Je wordt er stil van. Dramatisch, emotioneel. Wel fantastisch hoe uit de hele wereld meteen hulp komt. Ook uit Nederland natuurlijk met ons USAR-team. Maar ook uit landen waar Turkije gewoon minder goede relaties mee heeft. Dat iedereen toch op dat moment Turkije te hulp komt.
EDWIN EVERS
Hoe is het eigenlijk om te zien dat uw dochter nu het pad bewandelt dat u zelf ook bewandeld heeft?
KONING WILLEM-ALEXANDER
Het leuke daarvan is dat ik heel veel herken. Ook in de vragen en de twijfels die Amalia soms heeft. Voor mij is het prachtig om dan te proberen op dezelfde manier als mijn moeder dat bij mij gedaan heeft, ook informatie over te dragen aan haar om haar gerust te stellen. En dat het prima is ook om af en toe eens een keer vragen te hebben en niet zeker te zijn. En dat het uiteindelijk wel zal groeien naar een aanvaarding en omarming van een prachtige manier om Nederland te dienen.
EDWIN EVERS
En de vragen en de twijfels die zij dan heeft, zijn dat dan dezelfde die u had?
KONING WILLEM-ALEXANDER
We leven in andere tijden en communicatie is anders, informatievoorziening is anders. Dingen die belangrijk gevonden worden zijn anders. Dus inhoudelijk zijn is het niet allemaal hetzelfde, maar de onderliggende principes zijn wel hetzelfde.
EDWIN EVERS
U zei de vorige keer, ik weet niet eens of dat off the record was, of in de uitzending, maar dat uw dochter eigenlijk een geboren Koningin is. Waar ziet u dat aan?
KONING WILLEM-ALEXANDER
Dat zie ik aan haar manier van optreden naar mensen toe. Ze heeft als 11-jarige ooit een keer gezegd, toen iemand aan haar vroeg, een oudere dame aan haar vroeg ‘hoe vind je het nou om later de baas te zijn van Nederland?’. Toen heeft ze letterlijk gezegd ‘iedereen staat boven mij, ik ben niet de baas’. Als een 11-jarige dat al inziet, ik vond het een prachtig antwoord. Maar het was ook echt gewoon helemaal van binnenuit, zag ze dat zo. Als je een ambt aanvaart, een baan aanvaart, en je moet het overdragen aan de volgende generatie, is het eerste doel wat je hebt om het in een betere toestand over te dragen aan de volgende generatie dan je het overgenomen hebt van je voorganger. Dat is in een familiebedrijf zo, dat is waar dan ook zo. Bij mij ligt de lat dus heel hoog met mijn moeder. Ik ben ervan overtuigd dat het zo de moeite waard is om voor Amalia die lat nog hoger te leggen, want dat zij het echt heel goed aankan en zij een fantastische Koningin zal zijn. En dat geeft mij ook heel veel energie om in de komende 10-15 jaar nog heel hard door te werken om de monarchie in Nederland in gezonde staat over te dragen aan de volgende generatie.
EDWIN EVERS
Dus dat gegeven maakt ook dat u het leuk vindt om daar aan te werken?
KONING WILLEM-ALEXANDER
Absoluut.
EDWIN EVERS
Elke aflevering kijken we niet alleen door de ogen van de Koning, maar ook door de ogen van iemand van buitenaf in de vorm van een voice-memo. Die hebben we nu ook weer. Alleen ik kan in dit geval bijna niet zeggen dat het iemand van buitenaf is. Sterker nog, dit komt heel erg van binnenuit. Vandaar dat het ook een persoonlijke vraag is. We hebben namelijk hier een bericht van Amalia.
KONING WILLEM-ALEXANDER
Dat is een verassing voor mij.
EDWIN EVERS
Ja, niks van gezegd.
KONING WILLEM-ALEXANDER
Nee.
PRINSES AMALIA
Hey papa. Ik moest laatst nog denken aan de tijd dat ik dat ik met Fredje op die kleine springwedstrijdjes van de pony’s reed en dat je jezelf omdoopte tot barragecoach. Nou reed ik natuurlijk geen barrage op tijd op dat moment maar als ik misschien over een paar maanden weer mag en weer daadwerkelijk die barrage moet rijden, zou ik toch graag weer jouw tips willen. Dus wat kun jij mij meegeven uit jouw eigen tijd toen jij three day eventing deed en zou je misschien binnenkort weer met mij mee willen als mijn barragecoach? Zou ik ontzettend gezellig vinden. Dikke zoen.
KONING WILLEM-ALEXANDER
Wat leuk. Ze brengt het terug naar paardrijden. De barrage, voor degene die het niet weet, is eigenlijk voor degene die foutloos gereden hebben in de eerste ronde, is een soort tweede ronde die dan vaak op tijd gaat, bij de pony’s nog niet. Het leuke van… ik noemde mezelf barragecoach want dan hoefde ik er niet al te lang mee bezig te zijn. Want haar echte coach deed de hele rest.
EDWIN EVERS
U deed alleen het leuk werk?
KONINGS WILLEM-ALEXANDER
Het leuke werk, en uiteindelijk waar de prijzen verdeeld werden aan het einde, daar was papa dan even coach. Haha. Ik heb zelf ook behoorlijk veel wedstrijden gereden in het verleden en behaalde uiteindelijk in de barrage met hele korte wendingen en veel meer dan alleen maar op snelheid doldriest de ring in te gaan, daar haalde ik altijd mijn snelheid op. En dat heb ik haar een beetje proberen aan te geven. En ik zal er, als ze weer wedstrijden mag gaan rijden later, uiteraard daarin bijstaan. Prachtig.
EDWIN EVERS
Ik wist eigenlijk helemaal niet dat u zo’n paardrijder was.
KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja ik heb vroeger dus eventing en springen gedaan. En totdat ik naar Wales en de marine ging zat ik echt gewoon bijna elke dag op het paard. Dus ik heb heel veel wedstrijden gereden ook in die tijd. En ik vond het prachtig. En het is heerlijk om te zien dat ik een dochter heb die ook zo geniet van de paardensport en daar ook zo mee bezig is. En dan ook nog naar haar vader luistert. Dat is natuurlijk dubbel bijzonder.
EDWIN EVERS
En hoe is eigenlijk de dynamiek tussen de zussen? Ze zijn natuurlijk gewoon zussen, maar er wordt er straks wel een Koningin.
KONING WILLEM-ALEXANDER
Die is heel erg vergelijkbaar met vroeger bij mij. Ik heb ooit een keer in een interview gezegd bij Renate Rubinstein toen ik 18 werd in een boekje, dat mijn broer Friso zei ‘je mag hem wel in elkaar slaan maar niet doodslaan want dan moet ik het doen’. Dat herhaalt zich in de volgende generatie. Alexia zegt vooral heel blij te zijn en Amalia in alles te ondersteunen maar vooral dat zij het niet hoeft over te nemen. Dus qua zussen zijn ze ontzettend lief voor elkaar. Ze ondersteunen elkaar. En het feit dat Amalia staatsrechtelijk een andere positie heeft dan de andere twee heeft voor zover ik kan zien geen invloed op de dynamiek in huis. Misschien toch nog wel even terug naar 2022. Want op persoonlijk vlak is natuurlijk, als dat even mag, de hele zware bedreiging waar onze kinderen plotseling mee te maken hadden. En dat vreet wel aan je als ouders hoor. Als je ziet dat je kinderen van een dag op de andere gewoon niks meer mogen doen, niks meer kunnen doen, binnen zitten, niet in Amsterdam kunnen wonen, geen studentenleven, niet naar de kroeg, naar een winkel, de stad in op de fiets, helemaal niks. Ik moet zeggen, de weerbaarheid van de kinderen is fantastisch, hoe ze hiermee omgaan. Maar als ouders vreet het echt aan je. Dat je ziet dat je kinderen gewoon niks meer kunnen doen. En dat is echt wel in ons persoonlijk leven heeft dat er heel hard ingehakt, in 2022.
EDWIN EVERS
Hoe beïnvloedt dat u?
KONING WILLEM-ALEXANDER
De onzekerheid, de onvrijheid is, dat is niet zoals je je kinderen wil opvoeden en wat je kinderen wil meegeven. Het is hopelijk allemaal tijdelijk. Maar het hakt er wel heel hard in.
EDWIN EVERS
Ja, hoe gaat ze er zelf mee om?
KONING WILLEM-ALEXANDER
Je kunt het bijna niet uitleggen. Ze praat er wel goed over met ons. Maar het geeft geen levensvreugde of iets. En daarom moet het zo snel mogelijk over zijn.
EDWIN EVERS
Misschien is het een rare vraag, maar ik vraag mij dan toch steeds af, en ik ga het nu ook gewoon vragen, u zegt het al: een 19-jarig meisje. Nu gebeurt dit met die bedreigingen. Ik zie ook natuurlijk een 19-jarig meisje waarvoor haar hele leven is al uitgestippeld. Zoals dat destijds met u ook was. Nu dat…
KONING WILLEM-ALEXANDER
Daar ben ik het niet helemaal mee eens. De functie is uitgestippeld. Maar de inhoud en de weg ernaar toe, daar heb je zelf echt wel invloed op. En dat is het mooie ervan. De manier waarop je jezelf vormt en voorbereid, dat vul je echt zelf in.
EDWIN EVERS
Maar toch wel is een groot gedeelte van je leven is wel bepaald, toch?
KONING WILLEM-ALEXANDER
Nou, ik denk het niet. Neem watermanagement. Toen ik daarmee begon werd er keihard om gelachen. Als Nederland staan we nu internationaal op gebied van watermanagement goed op de kaart. Iedereen kijkt naar Nederland als het land waar waterbeheer, de kennis aanwezig is, het is een prachtig exportproduct geworden. En ik ben heel blij dat ik op die manier internationale organisaties heb leren kennen. En geleerd dat in het internationale veld de snelste weg van A naar B geen rechte lijn is.
EDWIN EVERS
Nee, maar dat is niet helemaal wat ik bedoel eigenlijk.
KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja, nou. Ik vergelijk het met andere kroonprinsen en kroonprinsessen in Europa die iedere keer vragen ‘hoe heb je het nou gedaan bij de VN, bij de IOC, bij al die andere organisaties waar je gewerkt hebt?’. Gewoon een goed plan hebben, gewoon doen wat je wil. En dan geven mensen je ook de ruimte om zelf te ontwikkelen. Wat je gaat worden uiteindelijk, dat staat vast. Maar hoe je het gaat worden, staat niet vast. Dat vul je zelf in.
EDWIN EVERS
Maar toch denk ik een verschil tussen, ja kijk, u heeft een dochter van 19. Als ik een dochter zou hebben zou ik zeggen van ‘nou je mag worden wie je worden wil’. Dat zegt u waarschijnlijk ook. Maar er is denk ik toch een verschil tussen: je gaat ergens voor, je wil iets worden. Of je accepteert dat je iets gaat worden.
KONING WILLEM-ALEXANDER
Dat acceptatiemoment dat komt op een gegeven moment.
EDWIN EVERS
Maar er is een verschil tussen kiezen en accepteren.
KONING WILLEM-ALEXANDER
In het boekje met Claudia de Breij heeft ze volgens mij heel mooi gezegd, ik doe het even uit mijn hoofd, maar volgens mij heeft ze gezegd ‘ik accepteer het, maar ik omarm het nog niet’.
EDWIN EVERS
Dat had u ook hé?
KONING WILLEM-ALEXANDER
Dat heb ik ook. Ik herken dat heel erg. En dat is een proces. Dat gaat ook niet op een moment. Het is heel lastig om te zeggen wanneer was dat of wanneer was dat niet? Dat is…
EDWIN EVERS
Dat is eigenlijk een beetje wat ik bedoel. Er is toch, ik omarm het nog niet. Maar je weet dat toch voor jezelf: er komt een moment dat ik dat wel zal moeten omarmen en dat bepaald is voor mij hoe mijn leven eruit gaat zien. Is dat nog iets van deze tijd? Het woord onmenselijk komt bij mij er bijna bij. Dat ik denk van hoe is het dat iemand zo haar leven bepaald’. Voor u hetzelfde natuurlijk.
KONING WILLEM-ALEXANDER
Ja, maar ik ervaar het niet als onmenselijk. Ik ervaar het als een hele mooie uitdaging. En ik heb ook heel veel plezier, zeker met het aantal mensen dat ik ontmoet. Mensen die ik spreek, het verschil, elke dag is weer anders. Het is prachtig mooi om dit te mogen doen. En dat ziet Amalia ook. Dus daarom komt op een gegeven moment dat omarmen wel.
EDWIN EVERS
Dat is er nog niet? Het omarmen?
KONING WILLEM-ALEXANDER
Dat is een proces.
EDWIN EVERS
Maar zoals nu, nu dit aan de hand is met die bedreigingen, wat natuurlijk afschuwelijk is, de vraag die dan bij mij opkomt is ‘is het dit allemaal waard?’
KONING WILLEM-ALEXANDER
Dat is uw vraag.
EDWIN EVERS
Ja. Is dat een rare vraag?
KONING WILLEM-ALEXANDER
Nee. Ik denk dat iedereen recht heeft op dit soort vragen. Ik denk dat je de vraag op een gegeven ook moet beantwoorden.
EDWIN EVERS
Ja.
KONING WILLEM-ALEXANDER
En ik ga die niet voor u beantwoorden.
EDWIN EVERS
Ja, we zijn er bijna doorheen. Wat jammer is, want uw eerste tien jaar zitten er bijna op.
KONING WILLEM-ALEXANDER
Never a dull moment, laten we het zo zeggen, in die 10 jaar.
EDWIN EVERS
Veel mooie dingen, maar ook een boel ellende. Dat hadden we natuurlijk aan het begin al een beetje geconstateerd.
KONING WILLEM-ALEXANDER
Als ik een wens zou hebben voor de volgende tien jaar, is dat het toch iets…
EDWIN EVERS
Iets relaxter?
KONING WILLEM-ALEXANDER
Nou het hoeft niet relaxter te zijn, maar minder ellende.
EDWIN EVERS
Ja, minder ellende. Ja. Precies. Waar staat u na tien jaar als Koning?
KONING WILLEM-ALEXANDER
Ik heb het gevoel dat ik nog aan het begin sta. Maar dat is natuurlijk niet zo.
EDWIN EVERS
Dat weten we nooit.
KONING WILLEM-ALEXANDER
Er gebeurt zoveel. Het is altijd zo anders. Elke keer zijn er nieuwe uitdagingen. Er komt helemaal geen sleur in het werk. En dat geeft mij daarom het gevoel dat je nog gewoon aan het begin staat en dat je gewoon nog vol goede moed elke dag opstaat en vers er tegen in gaat.
EDWIN EVERS
Maar natuurlijk aan het begin hebben we het gehad over… toen zei ik ‘als je nou die tien jaar zo eens even terugkijkt, in vogelvlucht, wat zijn nou de dingen die u opvallen’. U zei toen ‘voorbij gevlogen, die tien jaar’. Maar ook toch een paar dingetjes aan de hand. We hebben een behoorlijke vertrouwenscrisis in Nederland in de instituties. Populariteit van de monarchie en het Koninklijk Huis is niet echt op een hoogtepunt om maar voorzichtig uit te drukken. Wat vindt u daarvan? Hoe kijkt u daarnaar?
KONING WILLEM-ALEXANDER
Ik maak mij zorgen over het dalende vertrouwen in de instituties in Nederland, in het algemeen. En dat de monarchie, dat het Koningshuis mee daalt met andere instituties is normaal. Het zou raar zijn, ik zou de peilingen niet geloven als dat niet zo zou zijn.
EDWIN EVERS
Is dat zo? Waarom is dat zo?
KONING WILLEM-ALEXANDER
Omdat toch als geheel het vertrouwen in de instituties zie je omlaag gaan de afgelopen jaren. Dat heeft verschillende redenen. Ik denk dat het een opdracht is aan iedereen in Nederland die verbonden zijn aan die instituties om gewoon elke dag op te staan en in de spiegel te kijken en zeggen van ‘ik moet gewoon vandaag mijn kleine bijdrage weer aan het vertrouwen in de overheid, in de instituties van dit land, terug zien te vinden’. En het gaat heel langzaam, en het is heel veel werk. Maar het is wel nodig.
EDWIN EVERS
Maar u wilt verbinden. U wilt boven de partijen staan. Dan zou het vertrouwen in de politiek toch los moeten kunnen staan van het vertrouwen in de monarchie?
KONING WILLEM-ALEXANDER
Nee, dat is… het algemene vertrouwen, het is van ‘ze’ eigenlijk. Voor heel veel mensen is ‘ze’ een grote pot nat. En…
EDWIN EVERS
Maar toch heeft de monarchie een heel duidelijk gezicht. Want dat bent u. U zou kunnen zeggen ‘nou in de politiek heeft men niet zoveel vertrouwen’, en daar hebben mensen alle redenen toe, want er is natuurlijk van alles aan de hand, de afwikkeling van schade van een overstroming, van aardbevingen, van toeslagenaffaire. Dat wordt denk ik allemaal aan de politiek toegeschreven. U zou best kunnen zeggen ‘nou, dat kunnen mensen heel goed los zien van de monarchie, van de Koning, van het Koningshuis’.
KONING WILLEM-ALEXANDER
Het gaat uiteindelijk om het algemene gevoel. En dat zie je niet los van elkaar. In de vraagstelling wordt het natuurlijk los gezien van elkaar. Maar het algemene gevoel is gewoon een heel laag vertrouwen in de instituties in Nederland op dit moment.
EDWIN EVERS
En met betrekking tot het Koningshuis, trekt u zich dat persoonlijk aan?
KONING WILLEM-ALEXANDER
Ik heb zeker dingen niet goed gedaan. Daar hebben we het ook uitgebreid over gehad. Maar ik geloof wel dat de lijn die ik gekozen heb, nogmaals samenbinden, vertegenwoordigen en aanmoedigen, dat dat de enige lijn is die juist is in een constitutionele monarchie in Nederland. En die zal ik ook voortzetten.
EDWIN EVERS
Nou zijn er in de samenleving natuurlijk voor- en tegenstanders van de monarchie. Tegenstanders zeggen dan ‘ja, het kost allemaal veelte veel geld en ze betalen geen belasting’. Hoe kijkt u daarnaar?
KONING WILLEM-ALEXANDER
Dat een staatshoofd geld kost, ongeacht welke vorm, dat begrijp ik. En ik heb ook in 2013 heel duidelijk gezegd ‘ik besef mij dat en elke euro die uitgegeven wordt is verantwoord’. Er wordt niet met geld gesmeten. Dat we geen belasting betalen is maar een zeer gedeelte waar want de meeste belasting betalen we gewoon wel. En dat is wettelijk zo geregeld en dat is een manier van betaling van een staatshoofd, is gekoppeld aan op dat moment niet betalen van belasting. Maar vermogensbelasting en alle andere belastingen betalen we gewoon wel. En het is een systeem in Nederland wat deel uitmaakt van onze identiteit. De monarchie is deel van de geschiedenis, deel van de identiteit van Nederland. Ook een deel van de continuïteit en stabiliteit. En ik ben geboren in deze positie. En ik maak naar eer en geweten doe ik elke dag mijn best om zo goed mogelijk Nederland te dienen.
EDWIN EVERS
Het lijkt mij goed om deze laatste aflevering ook mijn trouwe redacteur Muck te bedanken, voor alle ondersteuning de afgelopen tien afleveringen. Het is leuk om door de ogen van de Koning natuurlijk te kijken, maar ook heel erg leuk om door de ogen van een kind te kijken. De ogen van de toekomst, zullen we maar zeggen. En Muck heeft nog een laatste vraag.
MUCK
Hallo, hallo, doet ‘ie het? Hallo, hallo Koning! Dit is de laatste aflevering van deze podcast. Jammer he? Bent u niet bang dat u na deze opnames in een zwart gat belandt?
KONING WILLEM-ALEXANDER
Nee, ik heb met heel veel plezier meegewerkt aan deze podcast. En ook, ik moet nog eventjes aardig zijn, dankbaar dat u de uitdaging aan bent gegaan.
EDWIN EVERS
Nu even aardig zijn. Aan het eind van de… tien afleveringen en nu pas aardig zijn.
KONING WILLEM-ALEXANDER
Haha. Nee. Dat valt wel mee. Maar toch dankbaar dat u de uitdaging aan bent gegaan om met mij door de afgelopen tien jaar heen te gaan. En ik denk juist door de kans van reflectie dat ik nog meer zin heb om de volgende tien jaar vol goede moed en veel energie in te gaan. Dus nee, een donker gat niet denk ik nu. Nee.
EDWIN EVERS
Durft u al vooruit te kijken naar de komende tien jaar?
KONING WILLEM-ALEXANDER
Beperkt. In zoverre dat, als je tien jaar geleden alle crises die we meegemaakt hebben had voorspeld, dan was je misschien depressief geworden. Het is natuurlijk een hele bizarre afgelopen tien jaar geweest. Dus ik hoop in ieder geval dat de komende tien jaar op dat gebied een stuk rustiger is. Het is aan de andere kant zo snel gegaan en zo mooi geweest om Nederland te mogen dienen vanuit het Koningschap, dat ik mij echt verheug op de komende tien jaar. Die mogen wat mij betreft best wel wat langzamer gaan. Want het is mooi, het is genieten en ik wil er ook echt met volle teugen van kunnen genieten, van dit prachtige land en dit prachtige land te mogen dienen.