Staatsbezoek Zuid-Afrika - programma
Zijne Majesteit de Koning en Hare Majesteit Koningin Máxima brengen op uitnodiging van president Cyril Ramaphosa van de Republiek Zuid-Afrika een staatsbezoek aan Zuid-Afrika. Het bezoek vindt plaats van woensdag 18 tot en met vrijdag 20 oktober 2023. Het Koninklijk Paar wordt tijdens het staatsbezoek begeleid door minister Bruins Slot van Buitenlandse Zaken.
Het staatsbezoek staat in het teken van de goede betrekkingen en een gelijkwaardig partnerschap tussen beide landen. Zuid-Afrika is voor Nederland één van de belangrijkste partners op het Afrikaanse continent op economisch, politiek, cultureel, onderwijs en wetenschapsgebied. Nederland en Zuid-Afrika werken actief samen aan oplossingen voor een rechtvaardiger, inclusievere en duurzamere toekomst. Vanuit het gedeelde verleden wordt op voet van gelijkwaardigheid vooruit gekeken naar een gezamenlijke toekomst. Belangrijke thema’s tijdens het bezoek zijn duurzame en inclusieve groei, culturele samenwerking, mensenrechten en rechtsgelijkheid en kennis- en wetenschapsuitwisseling.
Voorafgaand aan en gedurende het staatsbezoek vindt er een kennismissie plaats onder leiding van minister Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Ook vindt er een economische missie plaats op het gebied van toekomstbestendige land- en tuinbouw, groene waterstof en circulaire afvalbeheer onder leiding van minister Adema van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Tevens neemt minister Bruins Slot van Buitenlandse Zaken voorafgaand aan de officiële welkomstceremonie deel aan de Zuid-Afrika – Nederland Joint Commission for Cooperation. Daarnaast is ook minister Ollongren van Defensie aanwezig bij enkele programmaonderdelen.
Woensdag 18 oktober - Pretoria
Ochtend
Aankomst vliegveld
Het Koninklijk Paar wordt ontvangen op het militaire vliegveld Waterkloof in Pretoria.
Blesbokspruit Wetland Reserve
Na de ontvangst reizen Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima naar de Blesbokspruit Wetland Reserve waar zij spreken over de uitdagingen die Zuid-Afrika heeft op het gebied van waterkwaliteit en –beschikbaarheid. Zij krijgen uitleg over twee belangrijke Nederlands-Zuid-Afrikaanse partnerschappen in de watersector, de Blue Deal en Wetskills en spreken met lokale betrokkenen over de geleerde lessen voor de Nederlandse en Zuid-Afrikaanse watersector.
Apartheid Museum
Het Koninklijk Paar brengt een bezoek aan het Apartheid Museum. Daar krijgen zij een korte rondleiding door het museum waarbij er aandacht is voor het apartheidsverleden, de strijd tegen het onrecht die heeft geleid tot Zuid-Afrika's overgang naar een democratische samenleving waarbij rechtsgelijkheid en toegang tot het recht centraal staan. Tijdens het bezoek spreken Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima met rechters, activisten en kunstenaars over het belang van rechtsgelijkheid en toegang tot het recht, met bijzondere aandacht voor de bescherming van LHBTIQ+ en vrouwenrechten en het belang van internationale samenwerking op het gebied van inclusiviteit en rechtsbescherming.
Middag
Innovation Village (Accelerating the green transition)
Op de Innovation Village vinden ontmoetingen plaats tussen de deelnemers van de economische missie, de kennismissie en hun lokale partners, Zuid-Afrikaanse bedrijven, organisaties en instellingen.
Het Koninklijk Paar ontmoet de deelnemers van de economische missie die zich richt op het versterken van partnerschappen tussen Zuid-Afrika en Nederland op de thema’s groene waterstof, circulair afvalbeheer en toekomstbestendige land- en tuinbouw.
Het Koninklijk Paar ontmoet ook deelnemers van de kennismissie, die zich richt op de aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt, gelijke kansen en het belang van beroepsonderwijs voor de groene sectoren.
Dialoog aansluiting arbeidsmarkt
Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima hebben een gesprek met vertegenwoordigers van opleidingsinstituten, werkgevers, ondernemers en leerlingen over de hoge jeugdwerkloosheid in Zuid-Afrika en het tekort aan goed opgeleide vakmensen. Te weinig vakmensen zorgt zowel in Nederland als in Zuid-Afrika voor maatschappelijke problemen. Tijdens de dialoog wordt ingegaan op oplossingen om opleidingen beter te laten aansluiten op de arbeidsmarkt en het creëren van kansengelijkheid voor jongeren.
Ontvangst Nederlandse Gemeenschap
Aan het einde van de middag ontvangt het Koninklijk Paar op de residentie in Pretoria Nederlanders die wonen en/of werken in Zuid-Afrika.
Donderdag 19 oktober – Pretoria / Johannesburg
Ochtend
Welkomstceremonie
President Ramaphosa verwelkomt het Koninklijk Paar bij de Union Buildings met een officiële welkomstceremonie, waarna er een tête-a-tête zal plaatsvinden.
Delegatieoverleg
Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima nemen samen met de meereizende Nederlandse ministers deel aan het gesprek met de Zuid-Afrikaanse president en zijn ministers.
Ondertekening MoU
Na het delegatiegesprek is het Koninklijk Paar aanwezig bij de ondertekening van een Memorandum of Understanding tussen de Zuid-Afrikaanse minister voor Higher Education and Training, H.E. Minister Nzimande en minister Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap over verdere samenwerking in het vervolgonderwijs.
Persverklaring
De president en de Koning spreken kort enkele woorden tot de aanwezige media.
Regeringslunch presidentiële residentie
In de presidentiele residentie wordt het Koninklijk Paar en de meereizende ministers een besloten lunch aangeboden door president Ramaphosa.
Middag
Freedom Park
In de middag bezoeken Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima het Freedom Park, ontworpen als een gedenkteken door voormalig president Thabo Mbeki voor alle Zuid-Afrikanen die alles gaven in de Zuid-Afrikaanse strijd voor vrijheid en menswaardigheid, waaronder de strijd tegen de apartheid en voor een vrij Zuid-Afrika.
Het Koninklijk Paar loopt langs de ‘ Muur met Namen’ van alle gevallenen voor de Zuid-Afrikaanse vrijheid en staan ook stil bij de namen van drie Nederlanders die hebben bijgedragen aan de strijd tegen apartheid.
Ter nagedachtenis leggen de Koning en Koningin een krans bij de eeuwige vlam. Tenslotte bezoeken zij een expositie met werk van twee getuigen van de strijd tegen apartheid. Beide fotografen zijn tevens betrokken bij het doorgeven van hun ervaring aan een nieuwe, jonge generatie. Enkele vertegenwoordigers van deze generatie zullen ook hun werken tentoonstellen en spreken met het Koninklijk Paar.
Contraprestatie
Als blijk van waardering voor de geboden gastvrijheid, biedt de Koning een cultureel programma aan. In het Staatstheater in Pretoria wordt door Lloyds company en Nederlandse musici de voorstelling 'Unbreakable' uitgevoerd, met Zuid-Afrikaanse dansers van de Soweto Skeleton Movers.
Avond
Vertrek
In de avond vliegt het Koninklijk Paar naar Kaapstad.
Vrijdag 20 oktober – Kaapstad
Ochtend
Ontmoeting premier van de Westkaap
Het Koninklijk Paar wordt in Kaapstad welkom geheten door premier Winde en de burgemeester van Kaapstad, de heer Hill-Lewis.
Gedeeld verleden
In het Slave Lodge museum staan Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima stil bij het gedeelde verleden. Tijdens het bezoek luisteren en bekijken zij verschillende voorstellingen die de slavernijgeschiedenis tot leven brengen aan de hand van poëzie, muziek en dans.
Guga S’thebe Community Centre
Aan de rand van township Langa ligt het Guga S’thebe Community Centre. Hier spreken de Koning en Koningin met Zuid-Afrikaanse jongeren en maatschappelijke organisaties over hun ervaringen met en de bestrijding van gender gerelateerd geweld. Zowel Nederland als Zuid-Afrika kampen met deze vorm van geweld. Door het uitwisselen van ervaringen en van elkaar te leren kan er gezamenlijk worden gewerkt aan oplossingen voor dit maatschappelijke probleem. Het bezoek wordt afgesloten met een optreden van lokale jongeren over gender gerelateerd geweld.
Middag
National Botanic Garden
Koning Willem-Alexander bezoekt in de middag de botanische tuin van Kirstenbosch. Hier spreekt hij met experts van het Wereld Natuur Fonds en de South African National Biodiversity Institute over het belang van biodiversiteit en natuurbescherming.
Horti-Demo Centrum
Koningin Máxima bezoekt in de middag het Horti-Demo Centrum in Stellenbosch, een publiek-privaat Nederlands-Zuid-Afrikaans initiatief. In het centrum worden methoden ontwikkeld om met minder input meer gezond voedsel te produceren. Koningin Máxima spreekt met studenten en jonge boeren.
Ontvangst Nederlandse Gemeenschap in Kaapstad
De derde en laatste dag van het staatsbezoek wordt afgesloten met een ontvangst van de Nederlandse gemeenschap in Kaapstad.
RVD, nr. 243